राजनीतिक स्थिरता नेपालका निम्ति निकै पुरानो नारा हो । राजतन्त्रकालीन समयमा समेत मुलुकले स्थिर सरकार नपाएकाले सधैं राजनीतिक स्थिरता छलफलको विषय बन्यो । नेपाल एकीकरणदेखि नै कहिल्यै राजनीति स्थिरता देखिएन । राज्य कब्जा गर्न भाइभारदारबाटै निषेधको राजनीति राजतन्त्रकालीन समयको पर्याय थियो । राजालाई खोपीमा राखेर राणाले मुलुकको नेतृत्व गर्दा पनि स्थिरता थिएन । अपवाद बाहेक नियमित प्रक्रियाबाट नेतृत्व स्थापित भएन, टिकेन । राणाशासनको अन्त्य भएपछि राजा फेरि शक्तिशाली भए । तर राजाले कहिल्यै पनि नियमित प्रक्रियाबाट प्रधानमन्त्रीहरु हट्ने परिस्थिति सिर्जना गर्न सकेनन् । कतिसम्म भने १३ दिने प्रधानमन्त्री समेत मुलुकले खेप्नु प¥यो । पञ्चायत व्यवस्था स्थिर भएपनि मुलुकको कार्यकारी कहिल्यै पाँच वर्ष टिक्न सकेको देखिदैन ।
पञ्चायत अन्त्य भएर २०४६ सालमा बहुदलीय प्रजातन्त्र स्थापना भएपछि सरकार बनाउने र भत्काउने नियमित प्रक्रिया चल्न थाल्यो । विशेषगरी २०५१ सालपछिको अवस्था नेपालको बहुदलीय लोकतन्त्रकै उपहास बन्न पुग्यो । पञ्चायतलाई आर्दश मान्ने राप्रपाका सूर्यबहादुर थापा र लोकेन्द्रबहादुर चन्दलाई पालैपालो नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमालेले प्रधानमन्त्री बनाए । पाँच वर्षको अवधिमा वर्षेनि जस्तो सरकार बन्ने र भत्कने चलिरह्यो । फेरि राजा ज्ञानेन्द्रले सत्ता हातमा लिए । तर उनले पनि प्रधानमन्त्रीको रिले दौड चलाए । गणतन्त्रमा पनि अस्थिरताको पुरानै रोग सरेको छ । ६ महिनामै सरकार ढल्ने र सरकारमै हुँदा अर्को गठबन्धन फेर्ने प्रवृत्ति अहिलेको राजनीतिक परिचय जस्तो बन्न पुगेको छ ।
२०७९ मंसिरको चुनावबाट फेरि पनि हङ पार्लियमेन्ट बन्यो । कुनैपनि दलको एकल बहुमत नपुग्दा सरकार अस्थिर बन्ने पक्का जस्तै थियो । नभन्दै एक वर्षभित्रै प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले तीन वटा राजनीतिक समीकरण फेरिसके । यसको अर्थ मन्त्रिपरिषद्ले तीन पटक पूर्ण पुनर्गठन हुने पक्का थियो । तर प्रधानमन्त्रीले १५औंपटक मन्त्रिपरिषद् पुनर्गठन गरिसके । संघीय सरकारमा रहेको यस्तो अस्थिरताको ठूलो समस्या प्रदेश सरकारमा देखिएको छ । कोशी प्रदेशमा त अर्को सरकार बनाउन अहिले संवैधानिक प्रश्न देखिएको छ । अरु प्रदेशहरुमा सरकार बनाउने सकस चलिरहेकै छ । सोमबार मात्रै संघीय सरकारले प्रदेश प्रमुख परिवर्तनको निर्णय गरेको छ । यसरी नेपाली राजनीतिमा कहिल्यै नटुंगिएको अस्थिर राजनीतिको असर भने नागरिकको उन्नयनमा परिरहेको छ । राजनीतिक अस्थिरताले देशको आर्थिक र सामाजिक परिवर्तनको बहस सधैं ओझेलमा पर्दै आएको छ । जबकी दक्षिण छिमेक भारत र उत्तर छिमेक चीनले आर्थिक विकासमा ठूलो छलाङ मारिसकेको छ । यो तथ्य नेताहरुले नबुझेको होइन । तर व्यक्तिगत स्वार्थले आँखा अगाडिको तथ्य बिर्सेर अस्थिरताको खेती चलाइरहेका छन् । जुन मुलुक र नेपाली नागरिकका निम्ति विडम्बना हो ।
Kamalpokhari, Kathmandu
Phone : 01-5326366, 01-5328298
Mobile : 9841293261, 9841206411
Email : madhyanhadaily59@gmail.com
सूचना विभाग दर्ता नं. : 807/074/075
© 2024 मध्यान्ह सर्वाधिकार सुरक्षित | Managed by Bent Ray Technologies