नेपालबाट युवा पुस्ता विदेश पलायन भइरहको छ । तर, नेपालमा लगनशीलताको साथ कुनै पनि व्यवसाय गर्ने हो भने छोटो समयमै आफनो ब्राण्ड स्थापित गर्न सकिन्छ भन्ने सन्देश वेदालय गु्रपले दिएको छ । तीन वर्ष अघि मात्र स्थापना भएको वेदालय गु्रप घर, विद्यालय, होटल, अपार्टमेन्ट निर्माणमा चाहिने निर्माण सामग्री एकै स्थानमा उपलब्ध गराउँदै आएको छ । प्रस्तुत छ, वेदालयलाई.नेपाली ब्राण्ड बनाउन सफल, गु्रपका बिजनेस डेभलपमेन्ट एण्ड ट्रेड सेल्स प्रमुख सुदिन विष्टसँग मध्यान्हका छबि सापकोटाले गरेको कुराकानी ।
वेदालय कस्तो व्यवसाय हो ?
वेदालय ग्रुप निर्माण क्षेत्रमा आधुनिक प्रविधि प्रयोग भएका निर्माण सामग्री आपूर्तिकर्ता कम्पनी हो । यसले निर्माण क्षेत्रका लागि आवश्यक गुणस्तरीय निर्माण सामग्री एकै छानामा उपलब्ध गराउने गर्दछ । हामीले झ्याल ढोका बनाउन प्रयोग फोर्निट युपिभिसी, युपिभिसी छाना, एमआरआई स्टेन, भान्सादेखि बाथरुम निर्माणसम्मका आवश्यक सबै वस्तु बिक्री गर्ने गरेका छौं । विश्वका गुणस्तरीय कम्पनीसँगको सहकार्यमा निर्माणजन्य वस्तुहरु नेपालमा बिक्री वितरण गर्ने. कम्पनीको रुपमा हामीले काम गरेका छौं ।
नेपालमा निर्माण सामग्रीको व्यापारको अवस्था कस्तो छ ?
कोभिड–१९पछिको निर्माणजन्य उत्पादनको बिक्रीमा मन्दी देखिएको छ । निर्माण सामग्री आयात र उत्पादन गर्ने धेरै उद्योगले आफनो क्षमता खुम्च्याएका छन् । निर्माण सामग्रीको व्यापार पनि बढ्न सकेको छैन । बजार अझै मन्दीको अवस्थामा छ । तर, यो नयाँ वर्षको सुरुवातदेखि निर्माण क्षेत्र केही तंग्रिन लागेको देखिन्छ । पछिल्लो समय व्यापारमा सकारात्मक संकेत देखिएका छन् । सम्रग क्षेत्र चलायमान भयो भने मात्र निर्माण क्षेत्र समेतले गति लिने हो । पछिल्लो समय निर्माण साम्रगीको व्यापारमा सुधार देखिन थालेको छ ।
अहिले नेपालमा व्यवसाय गर्न कत्तिको सहज अवस्था छ ?
अहिले धेरै व्यावसायिक क्षेत्र आर्थिक संकटमै छन् । व्यवसाय गर्नेले व्यवसायहरुलाई स्थिरता दिनै पर्छ । आजकै आज नाफा कमाउने क्षेत्र होइन व्यापार । कोरोनापछि अर्थतन्त्रमा देखिएको संकुचनको असर सबै क्षेत्रमा अझै छ । तर, अब सरकारले नेपालमा उद्यम व्यवसाय गर्ने व्यवसायीलाई सहयोग गर्न नीतिहरु बनाउन आवश्यक छ । नेपालमै केही गर्नुपर्छ भनेर ठूलो लगानी गरेकालाई सरकारले प्रोत्साहन गर्नुपर्छ । व्यवसाय गर्नेलाई कम ब्याजदरमा व्यवसाय कर्जा उपलब्ध गराउने र लगानीको वातावरण गराउने नीति बन्नु पर्छ ।
तपाईं यो व्यवसायमा कसरी प्रवेश गर्नुभयो ?
म १२ वर्ष थाइल्याण्डमा उद्यमशीलता र स्टार्टअप क्षेत्रमा काम गरे । तर कोभिडपछि नेपालको व्यवसायमा सम्भावना देखेर फर्के । नेपालमा केही गर्नु पर्छ भनेर नयाँ व्यवसायको रुपमा वेदालयको स्थापना भएको हो । आफू जन्मेको देशमै केही गर्न सकिन्छ भनेर हामीले स्टार्टअप व्यवसाय गरेका छौं । अहिले विदेशी ठूला कम्पनीसँगको सहकार्य गरेर काम गरिहेका छौं । नेपालमा युवा पुस्ता व्यवसायमा आउनुपर्छ भन्ने सोचका कारण व्यापारमा जुटेको छु ।
युवा पुस्तालाई व्यवसायमा जोड्न के गर्नुपर्छ ?
युवा पुस्ता जहाँ अवसर छ त्यहीँ नै पुग्ने गर्दछ । उद्यमशीलता र व्यवसायमा युवा पुस्तालाई आकर्षण गर्न नीतिमै जोड दिनुपर्छ । युवा पुस्ता स्वदेश नबस्ने हो भने देश बन्दैन । देश बनाउनका लागि युवासँग भएको सीप र क्षमतालाई भरपुर प्रयोग गर्नुपर्ने हुन्छ । अहिले नेपालबाट दैनिक दुई हजारको हाराहारीमा युवा पुस्ताले देश छोडिरहेका छन् । विदेश जान लाग्ने खर्चले नेपालमा स्टार्टअप व्यवसाय गर्न सकिन्छ । यस्तै, समूहगत रुपमा समेत व्यवसाय गर्न सकिन्छ तर, सरकारले वातावरण बनाउन सकेको छैन ।
नेपालमा गरिएको लगानीको सुनिश्चिता नहुँदा विदेश पलायनले डर लाग्दो रुप लिइरहेको छ । युवा जमातको पलायन बारेमा सरकारले विशेष अवसरको प्याकेज नल्याउने हो भने अबको युवा पुस्ता व्यवसायमा जोड्न निकै कठिन छ । विदेश गएका नेपाली फर्कने वातावरण र अवसर दिने हो भने विदेश गएका नेपाली फर्कन चाहन्छन् । युवा पुस्ता आफनो ज्ञान र विशेषज्ञता नेपालमै प्रयोग गर्न चाहिरहेका छन् तर, फर्काउने वातावरण बन्न सकेको छैन । नेपालको राजनीतिक अवस्था सुधार नहुँदा लगानीको वातावरण बन्न समेत सकेको छैन । नेपालमा लगानीको अवसर धेरै क्षेत्रमा छ । आफनो जन्मभूमिमै केही गर्न पाए हुन्थ्यो भन्ने भन्ने कुरा धेरै नेपालीको मनमा छ । तर, राजनीतिक स्थिरता नहुँदा युवा पुस्ता व्यापारमा जोडिन सकेका छैनन् । स्टार्टअप व्यवसाय गर्नेका लागि नेपालमा उज्जल भविष्य छ ।
अन्त्यमा, निर्माणजन्य सामग्रीको व्यावसाय गरेको वेदालयको आगामी योजना के छ ?
हामीले निर्माण क्षेत्रका लागि आवश्यक सबै सामग्री गुणस्तरीय होस् भन्ने विषयलाई नै प्रमुख प्रथामिकता दिने गरेका छौं । हामी निर्माण सामग्री बिक्री वितरण गर्नेमात्र होइन अब उत्पादन गर्नेतर्फ समेत केन्द्रित भएका छौं । हामी नयाँ छौं । तर, हामीसँग पुराना अनुभवी व्यक्तिहरुको टिम छ । हाम्रो उपस्थिति बजारमा बढ्दो छ । हामीले बेच्ने निर्माण सामग्री अन्तर्राष्ट्रियस्तरको ब्राण्डका छन् । अझै विश्वस्तरीय कम्पनीको सहकार्यमा नेपालमै गुणस्तरीय उत्पादन गर्ने रणनीति हाम्रो छ ।
चितवन : चितवन उद्योग संघ र कम्प्युटर एसोशिएसन नेपाल महासंघ, चितवनको संयुक्त आयोजनामा ‘औद्योगिक प्रदर्शनी तथा सूचना प्रविधि मेला–२०८१’ शुरु भएको छ । उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्री दामोदर भण्डारीले प्रदर्शनीको उद्घाटन गर्दै देशमै औद्योगिक उत्पादन वृद्धि गरी नेपाली वस्तु तथा सेवाको पहुँच राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा विस्तार गरी रोजगारी सिर्जना गर्नुपर्ने बताए ।
प्रदर्शनीमा नेपाल सरकार, उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालय, लघु, घरेलु तथा साना उद्योग प्रवद्र्धन केन्द्र, बागमती प्रदेश सरकार, उद्योग तथा वाणिज्य कार्यालय चितवन, भरतपुर महानगरपालिकासहित चितवनका स्थानीय पालिकाहरुको प्रवर्द्धन सहयोग रहेको छ । प्रदर्शनी अवधिमा ‘नेपालमा स्टार्टअप इको सिष्टम रटेक्नोलोजिकल इनोभेसन’ र चैत्र १० गते ‘दिगो औद्योगिक विकासका लागि अवसर र चुनौती’ शीर्षकमा प्यानल बहस सहितको सेमिनार आयोजना हुँदैछ ।
प्रदर्शनी अन्तर्गत नै कम्प्युटर एसोसिएसन नेपाल महासंघ, चितवनसँगको सहकार्यमा ‘चितवनको समृद्धि सूचना प्रविधि’ भन्ने मूल ध्येय राखी ‘छैटौं टेकमाइण्ड नेटवर्क क्यान इन्फोटेक चितवन २०८१’ आयोजना गरिएको छ । प्रदर्शनीमा आईटी सेमिनारका माध्यमबाट नविनतम् प्रविधिको प्रयोगको लागि उत्प्रेरित गरिनेछ । प्रदर्शनी अवधिभर शून्य प्रतिशत ब्याजदर सहित किस्ताबन्दीमा ल्यापटप तथा मोवाइल खरिद गर्न पाईने, कम्प्युटर, ल्यापटप तथा प्रिन्टरहरुको एक्सचेन्ज तथा निःशुल्क मर्मत सेवा, विभिन्न ब्राण्डका स्मार्ट इन्टरएक्टिभ बोर्डहरुमा विशेष छुट लगायतका सुविधा तथा सहुलियत प्रदान गरिने जनाइएको छ ।
रमेश लम्साल/रासस
काठमाडौं : राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाका रुपमा रहेको सुनकोशी मरिण डाइभर्सन परियोजनाको सुरुङ निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको छ । आयोजनाको सुरुङ खन्ने काम अब एक सय १० मिटर मात्रै बाँकी रहेको छ ।
तराई–मधेसका विभिन्न जिल्लामा १२ महिना नै सिँचाइ सुविधा पुर्याउने लक्ष्यका साथ सुरु गरिएको निर्माण प्रक्रियामा उल्लेख्य सफलता हासिल भएको छ ।
कुनै भौगोलिक जटिलता उत्पन्न नभएका खण्डमा यही वैशाख २६ गते विशेष समारोहको आयोजना गरी सुरुङ ब्रेक थ्रु गर्ने अन्तिम तयारी गरिएको आयोजनाले जनाएको छ ।
सुनकोशी मरिण डाइभर्सन आयोजनाका प्रमुख मित्र बरालका अनुसार कूल १३ दशमलव तीन किलोमिटर लामो सुरुङमध्ये हालसम्म १३ दशमलव एक सय ९० किलोमिटर सुरुङ निर्माण सम्पन्न भएको छ ।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले वैशाख २६ गते सुरुङको ब्रेक थ्रु गर्नेछन् । त्यसका लागि तयारी भइरहेको छ । ‘प्रधानमन्त्रीको समय मिलाइसकिएको छ र अन्य आवश्यक तयारी पनि भइरहेको छ’, आयोजना प्रमुख मित्र बरालले भने ।
सुरुङ निर्माणका क्रममा सामान्य भौगोलिक जटिलता उत्पन्न भए पनि त्यसलाई समाधान गरेर अगाडि बढिएको जानकारी दिँदै आयोजना प्रमुख बरालले भने, ‘ग्राउटिङलगायतका विधि प्रयोग गरेर समस्याको समाधान गरिएको छ, सुरुङ निर्माण निरन्तररुपमा अगाडि बढिरहेको छ ।’
सुरुङ निर्माणमा अटोमेटिक टनेल बोरिङ मेसिन (टिबिएम) प्रयोग गरिएको छ । भेरी बबई डाइभर्सन आयोजनापछि सुनकोशी मरिणमा पनि टिबिएम मेसिन प्रयोग गरिएको हो ।
उपकरणको प्रयोग गरी सुरुङ निर्माण गर्दा त्यसले सकारात्मक प्रभाव पारेको छ । अन्य आयोजनाको पनि त्यस्तै उपकरणको प्रयोग गर्न सकारात्मक वातावरण बनेको बताइएको छ ।
ऊर्जा जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री शक्तिबहादुर बस्नेतले आयोजना प्रमुखलगायतका अधिकारीलाई आयोजना स्थल नछाड्न, स्थानीयस्तरमा नै समस्या समाधान गर्न तथा आयोजनाको काममा कुनै पनि गत्यावरोध आउन नदिन नियमित निर्देशन दिएका छन् । सुरुङ निर्माणसँगै बाँध निर्माणको कामलाई समेत गति दिइएको छ ।
निर्माण व्यवसायी परिचालनमा विशेष ध्यान दिन तथा आवश्यक सहजीकरण गरी हरेक १५ दिनमा जलस्रोत तथा सिँचाइ विभाग र हरेक एक महिनामा आयोजनाको समग्र प्रगति विवरण प्रस्तुत गर्न मन्त्रालयले यसअघि नै निर्देशन दिएको थियो ।
प्रधानमन्त्री दाहालले नियमितरुपमा आयोजनाका सन्दर्भमा चासो राख्दै आएकाले पनि काम गर्न सहज भएको आयोजनाले जनाएको छ । प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयमा रहेको ‘एक्सन रुम’बाट आयोजनाको नियमित अनुगमन भइराखेको छ ।
आयोजना प्रमुख बरालका अनुसार २०७९ साल असोज २८ गतेदेखि निर्माण सुरु गरिएको सो आयोजनामा कूल १३ दशमलव तीन किलोमिटर लामो सुरुङ निर्माण हुनेछ । नेपालका विद्युत् तथा अन्य सिँचाइका आयोजनामा सुरुङ निर्माण भए पनि सो आयोजनामा टनेल बोरिङ मेसिन (टिबिएम) प्रयोग गरेर खनिएको भने दोस्रो पटक हो ।यसअघि भेरी–
बबई डाइभर्सन आयोजनामा पनि टिबिएमको प्रयोग गरिएको थियो । पहाडी भूभाग बढी भएको नेपालमा सुरुङ खन्न अब टिबिएम प्रभावकारी उपकरणका रुपमा स्थापित भएको छ ।
सुनकोशी नदीको पानी मरिण खोलामा झारेर विद्युत् उत्पादन गर्ने र तराईका एक लाख २२ हजार हेक्टरमा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध गराउने लक्ष्यका साथ सुरु गरिएको सो आयोजनाको सुरुङ निर्माणमा अपेक्षितभन्दा बढी प्रगति भए पनि अन्य काममा भने सोहीअनुसार भएको छैन ।
बाँध तथा विद्युत् गृह निर्माणमा संलग्न निर्माण व्यवसायीले तोकिएअनुसार काम गर्न सकेका छैनन् । निर्माण व्यवसायीले काम गरिरहेको भए पनि बाँध निर्माणमा अपेक्षित प्रगति भएको छैन । विद्युत् गृह र प्रसारण लाइन निर्माणका लागि आवश्यक तयारी भइरहेको छ । प्रसारण लाइनका लागि वातावरणीय प्रभाव मूल्याङ्कन सम्पन्न भइसकेको छ ।
सुनकोशी मरिण डाइभर्सन आयोजनाबाट हाल सञ्चालनमा रहेको बिपी राजमार्गको केही भाग प्रभावित हुनेछ । हाल सञ्चालनमा रहेको राजमार्गलाई नौ सय मिटर डाइभर्सन गर्नुपर्ने हुन्छ । बाँध तथा विद्युत् गृह निर्माणका लागि भारतीय कम्पनी पटेल इञ्जिनियरिङ र नेपाली कम्पनी रमण कन्स्ट्रक्सनको संयुक्त उपक्रमले ठेक्का पाएको छ ।
आगामी बर्खााअघिसम्म बाँध निर्माणलाई एउटा स्तरमा पुर्याउने लक्ष्य राखिएको छ । वैशाखपछि नदीमा जलसतह बढ्ने भएकाले काम गर्न समस्या हुनेछ । यस्तै विद्युत् गृह निर्माण हुने स्थानमा मुआब्जा वितरण सम्पन्न भइसकेको छ ।
सो आयोजनाबाट तराई–मधेसका कूल एक लाख २२ हजार हेक्टर क्षेत्रफलमा सिँचाइ सुविधा उपलब्ध गराउने लक्ष्य राखिएको छ । राष्ट्रिय गौरवका आयोजना भएकाले स्रोतको कुनै अभाव नहुने प्रधानमन्त्री र ऊर्जामन्त्रीको प्रतिबद्धता भएकाले आफूहरुलाई काम गर्न सहज भएको आयोजना प्रमुख बरालको टिप्पणी छ ।
यसअघि सुरुङ निर्माणमा भौगर्भिकरुपमा रहेको जटिलताका कारण पटकपटक समस्या देखिएको थियो । सुनकोशी गाउँपालिका–७ कानढुङ्गीस्थित सिन्धुली र रामेछापको सिमाना भएर बग्ने सुनकोशी नदीलाई मरिण खोलामा पथान्तरण गरिनेछ ।
सुनकोशीको करिब ६७ क्युसेक पानीलाई सुरुङमार्फत सिन्धुलीको कमलामाई नगरपालिका–२ कुसुमटारस्थित मरिण खोलामा खसालिनेछ । त्यसपछि वाग्मती सिँचाइ आयोजनाको पूर्वाधार प्रयोग गरेर धनुषा, महोत्तरी, सर्लाही, रौतहट र बाराको करिब एक लाख २२ हजार हेक्टर जमिनमा सिँचाइ गर्ने लक्ष्य राखिएको छ । त्यस्तै सो आयोजनाबाट ३१ मेगावाट बिजुली उत्पादन हुनेछ ।
आयोजनाको सुरुङ निर्माण चिनियाँ कम्पनी चाइना ओभरसिज इञ्जिनियरिङले गरिरहेको छ । बाँध र विद्युत् गृह निर्माणमा केही ढिलाइ भए पनि तोकिएको समयभित्रै पूरा गर्ने निर्माण व्यवसायीको भनाइ छ । विसं २०८४ को असोजमा सो आयोजना पूर्णरुपमा सम्पन्न गर्ने लक्ष्य राखिएको छ ।
भेरी बबई डाइभर्सन आयोजनामा सुरुङ निर्माण सम्पन्न भएको लामो समय भए पनि बाँध र विद्युत् गृह निर्माणले गति नलिँदा देखिएको व्यवधान सुनकोशी मरिणमा आउन नदिन सरकार उत्तिकै चनाखो देखिएको छ ।
सो आयोजना सम्पन्न भएपछि अन्न भण्डारका रुपमा रहेको मध्य तराईका पाँच जिल्लामा वर्षभरि नै सिँचाइ सुविधा उपलब्ध हुनेछ । त्यसले खाद्य उपज उत्पादनमा गुणात्मक परिवर्तन आउनेछ । सो आयोजनामा प्रयोग भएको टिबिएम उपकरण प्रयोग गरी फुर्कोट–फूलबारी सुरुङ निर्माण गर्ने प्रारम्भिक तयारी गरिएको छ । टिबिएमलाई केही परिवर्तन गरी सडक पूर्वाधारमा प्रयोग हुने सुरुङ निर्माण गर्न सकिने बताइन्छ ।
मनीषा अवस्थी/मध्यान्ह
काठमाडौं : चालू आर्थिक वर्षका लागि बिनियोजित बजेट फ्रिज नहुने गरी काम गर्न विकासे अड्डाहरूलाई आन्तरिक सर्कुलर जारी गरिएको छ । महालेखा परीक्षकको कार्यालयले बढी बेरुजु देखाउने अर्थ र भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालय मातहतका निकायलाई सकेसम्म बेरुजु हुन नदिन आग्रहसहितको पत्राचार गरेको स्रोतले बताएको छ ।
भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालय स्रोतले भन्यो, ‘वर्षेनि बेरुजु बढिरहेको छ । यो पाली सक्दो कम बेरुजु हुनेगरी कागजपत्र मिलाउन र बजेट फ्रिज हुन नदिन आग्रहसहितका परिपत्र गरेको छ ।’ स्रोतकाअनुसार बढी बेरुजु देखिने अर्थ मन्त्रालयले पनि सोही प्रकृतिको परिपत्र जारी गरेको छ ।
लामो समयदेखि अर्थ मन्त्रालय नै बेरुजुको अग्र स्थानमा रहेको छ । निरन्तर बेरूजुको अग्रस्थानमा पर्नुलाई आर्थिक अनुशानहीनताको पराकाष्टा भन्ने टिप्पणी गरिन्छ । महालेखा परीक्षकको कार्यालयको पछिल्लो दशकको तथ्यांकअनुसार अर्थको बेरुजु बढी देखिएको छ भने भौतिक पूर्वाधार मन्त्रालय पनि सँगैसँगै छ ।
लेखा परीक्षक महालेखा परीक्षकको कार्यालयको ६०औं प्रतिवेदनअनुसार गत आर्थिक वर्ष २०७८/०७९ मा संघीय मन्त्रालय मध्ये अर्थ मन्त्रालयको बेरुजु ५७ दशमलव ६६ प्रतिशत छ । त्यो आर्थिक वर्ष अर्थ मन्त्रालयको कूल बेरुजु ३२ अर्ब ४६ करोड छ । भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालयको बेरुजु १५ दशमलव ६२ प्रतिशत छ ।
त्यसअघि ५९औं प्रतिवेदनमा पनि अर्थ मन्त्रालयको बेरूजु सबैभन्दा अगाडि छ । सो प्रतिवेदनअनुसार आर्थिक वर्ष २०७७/०७८ मा अर्थमन्त्रालयको कूल बेरूजु १९ अर्ब ९२ करोड छ । सो वर्ष अर्थ मन्त्रालयमा देखिएको बेरूजु कूल लेखा परीक्षण गरिएको अंकको ४० प्रतिशतभन्दा बढी छ ।
यसैगरी आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा पनि अर्थको बेरूजु संघीय कार्यालय मध्ये पहिलो नम्बरमा परेको थियो । उक्त आर्थिक वर्षमा संघीय सरकारी कार्यालयको कुल बेरुजुको २६ दशमलव ८३ प्रतिशत बेरुजुको हिस्सा अर्थ मन्त्रालयले लिएको थियो ।
यस्तै आर्थिक वर्ष २०७५/७६ मा पनि सरकारी कार्यालयतर्फको कुल बेरुजुमा अर्थ मन्त्रालय नै पहिलो नम्बरमा छ । उक्त आर्थिक वर्षको कुल बेरुजुको २९ दशमलव ६६ प्रतिशत बेरुजु अर्थको भागमा परेको थियो ।
यसैगरी आर्थिक वर्ष २०७४/७५ मा सरकारी कार्यालय तर्फको कुल बेरुजुको १७ दशमलव ०५ प्रतिशत हिस्सा लिएको थियो । उक्त आर्थिक वर्षमा भने सरकारी कार्यालय तर्फको बेरुजुमा अर्थ मन्त्रालय दोस्रो नम्बरमा परेको थियो ।
सो आर्थिक वर्षको कुल बेरुजु अंक ९४ अर्ब ८१ करोड ५४ लाखमध्ये अर्थ मन्त्रालयमा मात्रै ३० करोड ३० लाख बेरुजु देखिएको थियो । उक्त आर्थिक वर्षमा भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालय पहिलो नम्बरमा थियो । मन्त्रालयको २२ दशमलव ४३ प्रतिशत बेरुजु देखिएको थियो ।
यस्तै महालेखा परीक्षकको कार्यालयले गरेको आर्थिक वर्ष २०७३/७४ मा गरेको लेखापरीक्षण प्रतिवेदनमा भने अर्थ मन्त्रालय नै बेरुजुको पहिलो नम्बरमा थियो । उक्त आर्थिक वर्षमा सरकारी कार्यालयतर्फ देखिएको कुल बेरुजु ७१ अर्ब ५० करोड ९६ लाखमध्ये सबैभन्दा करिब आधा अर्थात् ४४ दशमलव २ प्रतिशत बेरुजु अर्थ मन्त्रालयमा देखिएको थियो ।
सरकारी रकम असुल फर्छयौट नियम २०२७ को परिभाषा अनुसार बेरुजु भनेको आन्तरिक लेखा परीक्षण वा अन्तिम लेखा परीक्षणबाट देखिएको वा ठहरिएको कुनै सरकारी आर्थिक कारोबारको अनियमित रकमलाई सम्झनुपर्छ भन्ने लेखिएको छ ।
आर्थिक कार्यविधि ऐन २०५५ अनुसार प्रचलित कानुन बमोजिम पुर्याउनुपर्ने रीत नपुर्याइ कारोबार गरेको वा राख्नुपर्ने लेखा नराखेको तथा अनियमित तरिकाले आर्थिक कारोबार गरेको भनी लेखा परीक्षण गर्दा औंल्याएको कारोबारलाई बेरुजु सम्झनु पर्दछ ।
आर्थिक कार्यविधि ऐन २०५५ का अनुसार असुल गर्नुपर्ने बेरुजु, नियमित गर्नुपर्ने बेरुजु र पेस्की बाँकी गरी बेरुजुलाई तीन प्रकारमा वर्गीकरण गरिएको छ । यस्तो बेरुजुलाई सक्दो छिटो मिलान गर्नुपर्छ ।
आर्थिक कार्यविधि ऐन, २०५५ को परिच्छेद ५ र आर्थिक कार्यविधि नियमावली, २०६४ को परिच्छेद ११ ले महालेखा परीक्षकले लेखापरीक्षणका क्रममा औँल्याइएका बेरुजु फर्छ्यौट गर्ने प्रक्रियाको व्यवस्था गरिएको छ ।
काठमाडौ : गरिमा विकास बैंक र ट्रेकिङ एजेन्सी एसोसिएसनअफ नेपाल (टान) गण्डकीबीच सदस्य संस्थाहरुलाई बैंकको विभिन्नप्रकारका कर्जाहरुमा सहुलियत सहितको सेवा उपलब्ध गराउने सम्झौता भएको छ ।
उक्त सम्झौतापत्रमा बैंकको तर्फबाट क्षेत्रिय कार्यालय पोखराका क्षेत्रिय प्रबन्धक भोला प्रसाद तिवारी र टान गण्डकीको तर्फबाट अध्यक्ष धर्मराजपन्थीले हस्ताक्षर गरे । सम्झौता अनुसार टानका सदस्यहरूलाई गरिमा विकास बैंकले अधिकतम रु ५० लाख सम्म गरिमा सरल एसएमई आवधिक र ओभरड्राफ्ट कर्जा नियम अनुसार सहुलियत ब्याजदरका साथ उपलब्ध गराउनेछ र साथै रु ५ लाख सम्मको बैंक ग्यारेन्टी मात्र १०% को नगद मार्जिनमा उपलब्ध गराउनेछ ।
यी सेवाहरुले गर्दा टान सदस्यहरूलाई व्यापार व्यवसायमा सहजीकरण हुने बैंकले विश्वास लिएको छ । इच्छुक सदस्यहरूले आफुलाई पायक पर्ने यस विकास बैंकको कुनै पनि शाखा कार्यालयमा सम्पर्क गरी सेवा लिन सक्नै बैंकले जनाएको छ साथै, यस सम्झौतापश्चात टानले गरिमा विकास बैंकलाई बैंकिङ पार्टनरको रुपमा अघि बढाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे । यसअघि बैंकले टानको केन्द्रिय संगठन संग काठमाण्डौमा यसै किसिमको सम्झौता गरिसकेको छ ।
काठमाडौं : विश्व प्रसिद्ध फर्निचर कम्पनी ऐसलेले नेपालमा पनि आफ्नो शोरुम स्थापना गरेको छ । विश्वका ६६ देशमा एक हजार एक सयभन्दा बढी होमस्टेहरु सञ्चालन गरेको ऐसलेले शुक्रवार काठमाडौंमा एक कार्यक्रम गरी आफ्नो शोरुमको उद्घाटन गरेको हो ।
विगत १८ वर्षदेखि ऐसले अमेरिकाको सबैभन्दा बिक्री हुने फर्निचर ब्राण्ड रहँदै आएको र ऐसले ब्राण्ड विश्वको सबैभन्दा ठूलो फर्निचर उत्पादक तथा बिक्रेतामध्येको एक रहेको कम्पनीले दाबी गरेको छ । ऐसलेको नेपालका ली आधिकारिक बिक्रेताको रुपमा एसएन जोशी एण्ड सन्स प्रालि रहेको छ । सन्स प्रालिका अनुसार एस प्रालीले विगत २० वर्षदेखि विश्व प्रख्यात फर्निचर ब्राण्डहरुलाई नेपालमा ल्याइ उत्कृष्ट उत्पादकहरुलाई बिक्री गर्दै आएको छ ।
ऐसलेले काठमाडौंको टेकुमा रहेको शोरुमबाट सामानहरु बिक्री शुरु गरिसकेको छ । टेकुस्थित ऐसलेको शोरुममा विभिन्न आधुनिक रुपमा लिभिङ्ग रुम, डाइनिङ्ग रुम, बेडरुमको साजसज्जासहित चाहिने सर–सामानहरुको उपलब्ध हुने सन्स प्रालिले जनाएको छ ।
ऐसलेको उक्त शोरुममा अर्बानोलोजी, भिन्टेज क्याजुअल, परम्परागत, समकालीन र नयाँ परम्पराहरु जस्ता काल्पनीक तरिकाले डिजाइन गरिएका सामग्रीहरु रहेका छन् । ऐसले फर्निचरले डिजाइनमा विविधता र अकल्पनीय उत्पादनहरुसहित नेपालमा नयाँ युगको शुरुवात गर्ने कम्पनीले जनाएको छ । ऐसलेको स्थापना सन १९४५ मा भएको हो ।
काठमाडौं : कामना सेवा विकास बैंकले पोखरा विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पताल पोखरालाई स्वास्थ्य प्रयोगशाला हस्तान्तरण गरेको छ । शिक्षण अस्पतालमा शुक्रवार विश्वविद्यालयका उपकुलपति प्रा.डा. प्रेमनारायण अर्यालको प्रमुख आतिथ्यतामा निर्माण सम्पन्न स्वास्थ्य प्रयोगशाला कामना सेवाले हस्तान्तरण गरेको हो ।
उपकुलपति अर्यालको उपस्थितिमा बैंकका सञ्चालक बलराम बरालले विश्वविद्यालयका रजिष्ट्रार प्राडा दीपकबहादुर भण्डारीलाई उक्त प्रयोगशाला हस्तान्तरण गरेका थिए । उक्त कार्यक्रममा बोल्दै उपकुलपति अर्यालले विश्वविद्यालयको विकास, कर्मचारीहरुले प्राप्त गर्ने बैंकिङ सेवामा कामना सेवा विकास बैंकको उत्कृष्ट योगदान रहँदै आएको बताए ।
शिक्षण अस्पतालको लागि अनुमती प्राप्त गर्नको लागि अनिवार्य आवश्यक भएको उक्त स्वास्थ्य प्रयोगशाला निर्माण गरिदिएकोमा बैंक परिवारलाई उनले धन्यवाद व्यक्त गरे । सोही कार्यक्रममा बोल्दै विश्वविद्यालयका रजिष्ट्रार प्रा.डा. दीपकबहादुर भण्डारीले बैंकले आफ्ना विभिन्न कार्यक्रमहरुमा विश्वविद्यालयलाई पु¥याएको योगदानको कदर गरेका थिए । हस्तान्तरण कार्यक्रममा बोल्दै कामना सेवा विकास बैंकका संचालक बलराम बरालले सामाजिक उत्तरदायित्व कार्यक्रमअन्तर्गत विश्वविद्यालयसँग जोडिन पाएकोमा खुसी व्यक्त गरे ।
प्रयोगशाला हस्तान्तरणको समझदारीपत्रमा विश्वविद्यालयका तर्फबाट रजिष्ट्रार प्राडा दीपकबहादुर भण्डारी र बैंकको तर्फवाट प्रमुख कार्यकारी अधिकृत दिनेश थकालीले हस्ताक्षर गरेका छन् । उक्त समझदारी पश्चात विश्वविद्यालयका प्राध्यापक, कर्मचारीहरुलाई बैंकले सहुलियत रुपमा विभिन्न वित्तीय सेवा प्रदान गर्ने जनाइएको छ ।
काठमाडौ : चौथो संंस्करणको हिमालयन हाइड्रो एक्स्पोको सबै तयारी पूरा भएको छ । एक्स्पो आयोजक स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरुको संस्था, नेपाल (इप्पान) र एक्स्पो एण्ड इभेन्ट म्यानेजमेन्ट सर्भिसेज प्रालिले शुक्रवार काठमाडौंमा पत्रकार सम्मेलनको आयोजना गरी एक्स्पोको सबै तयारी पूरा भएको जानकारी दिएको हो । एक्स्पो आगामी बैशाख १२, १३ र १४ गते भृकुटीमण्डपस्थित प्रदर्शनी कक्षमा हुने जनाइएको छ ।
बैशाख १२ गते बिहान ६ः३० बजे विद्युतीय सवारी (इभी) र्याली गर्दै एक्स्पोको सुरुवात हुनेछ । विद्युतको आन्तरिक खपत वृद्धि गर्न र वातावरणमैत्री सवारीसाधन प्रयोगवारे जनचेतना अभिवृद्धि गर्ने उदेश्यसहित आयोजना गरिएको इभी र्याली स्काई वाक टावर कमलादीबाट शुरु भई विद्युत प्राधिकरण, सिंहदरबार, कोटेश्वर, ग्वार्को, जावलाखेल, थापाथली, शितल निवास, बालुवाटर लगायतका मुख्य–मुख्य स्थानहरु हुँदै करिब २६ किलोमिटरको यात्रा तय गरी एक्स्पो आयोजना स्थल भृकुटीमण्डपमा समापन हुने आयोजकले जनाएको छ । र्यालीमा विद्युतबाट चल्ने दुई पाँग्रे, तीन पाँग्रे, चार पाँग्रे र छ पाँग्रे इभीहरुलाई निःशुल्करुपमा सहभागी गराइने छ ।
‘समृद्धिका लागि हरित ऊर्जा’ भन्ने नारासहित आयोजना गर्न लागिएको सो एक्स्पोको पहिलो दिन इभी र्यालीका अलवा प्रदर्शनीस्थल भृकुटीमण्डपमा उच्चस्तरीय बिजनेस मिटिङहरु पनि आयोजना हुनेछन् । जुन भारतका प्रतिष्ठित अडानी ग्रुप, पीटीसी, लगायतका कम्पनीका प्रतिनिधिहरुसँग हुनेछन् । एक्स्पोमा अहिलेसम्म १२ भन्दा बढी देशका एक सय भन्दा धेरै स्टलहरुको बुकिङ सम्पन्न भइसकेको छ ।
ऊर्जा देशको आर्थिक समृद्धि र उज्यालो नेपालसँग जोडिएकोले यसलाई मूर्त रुप दिने गरी निजी क्षेत्रबाट यो भव्य एक्स्पो आयोजना गरिएको हो । नेपालमा उत्पादित बिजुलीको आन्तरिक खपत वृद्धि गर्न तथा निर्यात बजारीकरणको ठूलो सम्भावनाका वारेमा ज्ञान र सूचना आदान प्रदान गर्न एक्स्पो उचित गन्तव्य हुने इप्पानका महासचिव बलराम खतिवडाले बताए ।
पवन जायसवाल/मध्यान्ह
नेपालगन्ज : सिटिजन्स बैंक इन्टरनेशनलको १७औं वार्षिकोत्सवको अवसर नेपालगञ्जमा रक्तदान र प्रभातफेरि कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । बैंकको नेपालगन्ज शाखाको आयोजनामा शुक्रवार उक्त कार्यक्रम सम्पन्न भएको हो ।
रक्तदान कार्यक्रम बैंकका क्षेत्रीय उप–प्रबन्धक बिनय गौतम र नेपालगन्ज शाखाका प्रबन्धक गोबिन्द पन्तले प्रादेशिक रक्त सञ्चार सेवा केन्द्र नेपालगन्जका प्राविधिक सोमप्रकाश सापकोटा, होमराज गिरीलाई संयुक्तरुपमा रगत संकलन गर्ने पाकेट हस्तान्तरण गरेर शुभारम्भ गरेका थिए । कार्यक्रममा बैंकका कर्मचारी, व्यवसायी, विद्यार्थीलगायत २७ जनाले रक्तदान गरे ।
रक्तदान कार्यक्रममा नेपाल रेडक्रस सोसाइटी बाँके शाखाद्वारा सञ्चालित प्रादेशिक रक्त सञ्चार सेवा केन्द्र नेपालगन्जका सोमप्रकाश सापकोटा, होमराज गिरी, सन्दिप आचार्य, केशरसिंह डाँगी र बीरेन्द्र योगीले प्राविधिकमा सहयोग गरेका थिए ।
यसैगरी १७औं वार्षिकोत्सवको अवसरमा सिटिजन्स बैंक इन्टरनेशनल कोहलपुर शाखाले बैशाख ७ गते शुक्रवार ५ वटा शाखाको सहभागितामा प्रभातफेरीको आयोजना पनि सम्पन्न गरेको छ ।
चितवन : उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्तिमन्त्री दामोदर भण्डारीले विभिन्न कारणले बन्द हुन पुगेका र रुग्ण अवस्थाका उद्योग सञ्चालनका लागि सरकारले चाँडै नयाँ नीति ल्याउने बताएका छन् ।
उद्योग वाणिज्य संघ र कम्प्युटर एशोसिएशन नेपाल महासंघ, चितवनले भरतपुर महानगरपालिका–१० मा आयोजना गरेको पाँच दिने औद्योगिक प्रदर्शनी तथा सूचना प्रविधि मेलाको उद्घाटन कार्यक्रममा उनले विभिन्न समयमा बन्द भएका र रुग्ण उद्योग सञ्चालन कसरी गर्न सकिन्छ भने मिहीन ढंगले छलफल गरी नीति ल्याइने बताए ।
मन्त्री भण्डारीले आगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम र बजेटबाट प्रत्येक प्रदेशमा कम्तीमा पनि एउटा औद्योगिक क्षेत्र विस्तारको कार्यक्रम ल्याइने जानकारी गराए । उनले भने, “उद्योगी व्यवसायीले निराश हुनुपर्ने स्थिती आउन नदिन सरकार लागिपरेको छ, हामी अहिले देखिएको निराशालाई आशामा बदल्छौँ ।”
अहिले सरकार मुख्यतः लगानी सम्मेलनमा केन्द्रित रहेको उल्लेख गर्दै भण्डारीले उद्योगी व्यवसायीले महसुस गर्ने गरी आगामी नीति तथा कार्यक्रम र बजेट ल्याइने बताए । उनले भने, “मन्त्रालयले स्वदेशी वस्तु उपभोगसम्बन्धी नीति र ‘स्टार्टअप’ कार्यक्रम चाँडै ल्याउँदैछ, आन्तरिक उत्पादन बढाउन उद्योग नीति पनि समयसापेक्ष परिवर्तन गर्नुपर्ने छ ।”
तीन तहका सरकारबीच नीतिगत समस्याले पनि आर्थिक गतिविधि बढ्न नसकेको उल्लेख गर्दै उनले सरकार सबै यस्ता समस्या अन्त्य गरेर अगाडि बढ्ने बताए । मन्त्री भण्डारीले विगतका दुई लगानी सम्मेलनको अनुभवलाई आत्मसात गर्दै सरकार अहिलेको सम्मेलनलाई अझ सफल बनाउन लागिपरेको जानकारी गराए ।
Kamalpokhari, Kathmandu
Phone : 01-5326366, 01-5328298
Mobile : 9841293261, 9841206411
Email : madhyanhadaily59@gmail.com
सूचना विभाग दर्ता नं. : 807/074/075
© 2024 मध्यान्ह सर्वाधिकार सुरक्षित | Managed by Bent Ray Technologies