निर्वाचन आयोगले आगामी १६ वैशाखमा उपनिर्वाचनको मिति तोकेसँगै राष्ट्रिय राजनीतिमा बहसको एउटा विषय थपिएको छ । संविधानसभाका अध्यक्ष एवं पूर्वसभामुख सुवास नेम्वाङको निधन भएकाले इलाम–२ मा हुने उपनिर्वाचनप्रति धेरैको चासो गएको देखिन्छ । तर अरु रिक्त स्थानहरुमा समेत उपनिर्वाचन हुनेछ । बझाङ (क) बाट प्रदेशसभा सदस्य निर्वाचित पृथ्वीबहादुर सिंहको सडक दुर्घटनामा मृत्यु भएको थियो । त्यो क्षेत्रमा पनि उपनिर्वाचन हुनेछ । यो सँगै स्थानीय तहमा रिक्त स्थानहरुमा समेत उपनिर्वाचन हुनेछ । तर धेरैको चासो भने इलामतिरै छ । राजनीतिक दलहरुमा उम्मेदवारका आकांक्षीहरुको दौडधुप बढेको छ । सत्ता गठबन्धनभित्रको समस्यालाई समेत यसै उपनिर्वाचनसँग जोडेर व्याख्या गरिदैछ । विपक्षी नेकपा एमाले र अरु साना दलहरुले समेत उम्मेद्वारबारे छलफल थालिसकेको छ ।
निर्वाचन हुने भएपछि सम्बन्धित क्षेत्र र अरुले पनि चासो राख्नु स्वभाविक हो । आमचुनावमा पराजय बेहोरेकालाई पनि फेरि निर्वाचित हुने अवसर उपनिर्वाचन हो । तसर्थ आमनिर्वाचन हारेकाहरुले उम्मेद्वार बन्न सम्बन्धित दलमा पहल गर्नु स्वभाविक हो । तर उपनिर्वाचन आफैमा एउटा बलियो सन्देश हो । किनकि यो चुनाव आवधिक चुनाव जस्तो नियमित प्रक्रिया मात्रै होइन । नहुनुपर्ने आकस्मिक दुर्घटना वा घटनाले उपनिर्वाचनको आवश्यकता पर्छ । त्यसैले उपनिर्वाचन आमचुनाव जस्तो मात्रै होइन । सरकार र निर्वाचन आयोगलाई कानूनी बाध्यता हो भने राज्य सञ्चालनका निम्ति जरुरी विषय हो । तर आमनागरिकलाई भने मध्यकालीन सन्देशको अवसर समेत हो ।
उपनिर्वाचनलाई त्यसैपनि संसदीय कार्यकालको आवधिक समीक्षा भनिन्छ । चुनावबाट आएको जनमतका आधारमा बन्ने सरकारको कामकार्बाहीको मूल्यांकन उपनिर्वाचनमा मतदाताले दिनुपर्छ, दिने विश्वास गरिन्छ । सरकार विधि, संविधान र जनताको पक्षमा रहे भने उपनिर्वाचनमा मतदाताले उसकै उम्मेद्वारलाई जिताउने विश्वास गरिन्छ । अथवा विपक्षी भूमिकामा रहने दलहरुको मूल्यांकन गर्ने अवसर पनि हो, उपनिर्वाचन । यद्यपि उपनिर्वाचनलाई खाली ठाउँ पूर्ति गर्ने रुपमा मात्रै प्रचार गरिदै आएको छ । गत वर्ष १० वैशाखमै उम्पन्न उपनिर्वाचनलाई पनि रिक्त स्थान पूर्तिको रुपमा मात्रै प्रचार गरिएको थियो । जबकी त्यही चुनावमा नयाँ दल रास्वपाले लोकप्रिय मत पाएको थियो भने सत्ता गठबन्धन र विपक्षी एमालेको मत घटेको थियो । त्यो नतिजा आफैमा एउटा सन्देश थियो । अब हुने उपनिर्वाचनले पनि आफैमा एउटा सन्देश हो । यसप्रति विशेषगरी मतदाताले ध्यान दिन पर्छ ।
Kamalpokhari, Kathmandu
Phone : 01-5326366, 01-5328298
Mobile : 9841293261, 9841206411
Email : madhyanhadaily59@gmail.com
सूचना विभाग दर्ता नं. : 807/074/075
© 2024 मध्यान्ह सर्वाधिकार सुरक्षित | Managed by Bent Ray Technologies