.png)
–कुञ्ज देवी उपाध्याय
समयले कसैलाई पनि झटारो हान्न सक्छ । पत्नी मरेको क्रिया कर्म हुँदै थियो । छोरो बालखै हुनाले जेठाजुले किरिया गर्नुपर्ने । पाँच दिनको गरूण पुराणमा सबै बसी रहेका बेला आमा छोरा अर्को बिहे गर्ने सल्लाह गर्दै थिए । सुनेर अचम्म लाग्यो ।
“छि : कस्तो सोच हजुरहरुको ! मरेको काम पनि सिद्धिएको छैन । मृतकको आत्माले शान्ति कताबाट पाउला ?”
“धेर जान्ने हुनु पर्दैन । हामी जान्दछौ हाम्रो घरको कुरा ।”
उनीहरूको सोच र व्यवहारमा म निकै खिन्न भएँ । काम सकेर केही दिन पछि म त्यहाँबाट आफ्नो कर्मक्षेत्र तर्फ लागेँ ।
वर्षदिन नपुग्दै दोस्रो विवाह गरे । डेढ वर्षभित्र एउटी छोरी उपहार दिएर त्यसलाई लखेटेछन् ।
फेरी ढाँटी छलि अर्कि बिहे गरे । त्यसको छोरो भयो । अति नै रमाए । घरका कुरा सबै खोलेर अरूको बदनाम सुनाउने गर्थे आमा छोरा । तिनीहरूलाई राम्रो चिन्न लागि उसले । दुई वर्षपछि अर्को छोरो छोरै मात्रै संसार हो भन्ने उसका पति उसको जायज नाजायज सबै अभाव पूूरा गर्न थाले ।
अनपढ हुनाले ऊ उनीहरूको मायाको अपप्रयोग गर्न लागि । दिनदिनै जताततै घुम्न हिँड्ने र जेसुकै खाने भएपछि घरमा दिनरात झगडा हुन्छ । ऊ न पतिको कुरो सुन्छे न सासूको ।
रक्सी धोकेर पर पुरूषको सम्पर्क गर्न पनि उसलाई कुनै हिचकिचाहट हुन छोड्यो । नारीको गहना भनेर चिनिने सिन्दुर निकालेर आँगनमा फ्याक्ने, छोरो पिट्ने उसको नित्य घटना भयो ।
गाउँका मान्छेहरू पाप यसरी नै कराउँछ भन्दै केही बोलेनन् ।
परिस्थिति सम्हाल्न नसकेर दिनदिनै कुटपिट गर्दा गर्दै सासू एक्लै बसेर खान्छु भन्दै छुट्टै खान लागिन् । पहिलो विहे गरेकी बुहारीका छोरा छोरी साथमा लिएर उनी आफैँ पकाएर खानु पर्ने भयो ।
त्यतिबेला पहिलो बुहारीको गुण गाउने अवसर मिल्यो तर, ढिलो भयो । समयमै खुट्टा भए जुत्ता पाइन्छ नभनेर उचित चिकित्सा गरेको भए सायद आज यो दिन देख्न पर्ने थिएन होला ।
विचरा पति, मरे के हुन्छ नदीमा फ्याँकी दिन्छु भन्दै पत्नीको अपमान गर्थे, आज कान्छी स्वास्नीको रातदिनको अपमान सहन लाचार छन् । न छोड्न सक्छन्, न साथ निभाउन । कुमालेको चक्र झैं घुमिरहने मान्छेको जीवनमा आज तै जेठीको छोराको सहारा खोज्दै त्यसकै आशामा बसेका हुन्छन् ।
जिन्दगीको उतार चढाब सबैको जीवनमा आउँछ । तर मेरा छोरा छोरी छन्, मेरो यत्रो सम्पत्ति छ भनेर घमण्ड गर्नु बेकारको कुरा हो । समय बलवान छ । त्यसैले त उखान छ, “तिन स्वास्नीको पोइ कुना कुना पसेर रोइ...!”
मृतकको आत्मा परै बसेर हेरिरहेको थियो पति र सासूको बेहाल ।
