काठमाडौं : बेलायतमा मुख्यालय रहेको एम्नेस्टी इन्टरनेशनलले कतारमा घरेलुु कामदारहरुमाथि दुव्र्यवहार भइरहेको दाबी गरेको छ । कतारमा कार्यरत विदेशी कामदारहरूका सम्बन्धमा पटक–पटक चासो देखाउँदै आएको एम्नेष्टी इन्टरनेशनलले यस पटक घरेलु कामदारको अवस्थाका बारेमा प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेकोे हो ।
उक्त संस्थाले घरेलुु कामदारमाथि अत्यधिक कामको बोझ, आरामको अभाव र दुव्र्यवहारजस्ता अपमानजनक व्यवहार भइरहेको दाबी गरेको छ । जसका कारणले कतारमा कार्यरत विदेशी घरेलु कामदारहरु विक्षिप्त हुने अवस्थामा धकेलिएको बताएको छ । सन् २०२२ को विश्वकप फुटबलको आयोजक कतारले भने विदेशी कामदारहरूका अधिकार संरक्षणको लागि पटक–पटक कानूनमा सुधार गरिएको भन्दै आरोपहरूलाई तथाकथित भन्ने गरेको छ ।
एम्नेष्टीले आवासीय एक सय पाँच घरेलु कामदारसँग गरेको कुराकानीका आधारमा कतार सरकारले श्रमिकको अवस्था सुधार्ने उद्देश्यले काम गरेको बताएको भएपनि घरेलु कामदारको अधिकारको उल्लंघन भइरहेको जनाएको छ । केही महिला कामदाहरूले आफूहरुमाथि यौन दुव्र्यवहार जस्तो गम्भीर अपराध भएको समेत बताएको एम्नेष्टीको दाबी छ ।
कतारले तीन वर्ष अघि सन् २०१७ मा घरेलु श्रमिक ऐन लागू गरी उनीहरूले काम गर्ने दैनिक समयसीमा तोक्नुका साथै दैनिक आरामको समय अनिवार्यरूपमा दिनुपर्ने, हप्ताको एक दिन बिदा र तलवी बिदाकोसमेत व्यवस्था गरेको थियो ।
एम्नेष्टीले तिन वर्ष बितिसक्दा पनि उक्त कानून कार्यान्वयनमा नआएको भन्दै अनुसन्धानका लागि सम्पर्क गरेका १ सय ५ जना विदेशी घरेलु कामदारमध्ये ९० जना महिलाले दैनिक १४ घण्टाभन्दा धेरै समय काम गरेको जनाएको एम्नेष्टीको भनाइ छ । यसैगरी ८७ जनाले रोजगारदाताले आफ्नो राहदानीसमेत कब्जा गरेको बताएको उल्लेख छ ।
अनुसन्धानमा सहभागी गराइएका आधाजसो महिलाले दैनिक १८ घण्टाभन्दा धेरै काम गरेको र कहिल्यै बिदा नपाएको बताएको एम्नेष्टीको भनाइ छ । ४० जना महिलाले आफूलाई अपमान गरिएको, झापड हानिएको र थुकिएकोसमेत जनाएको एम्नेष्टीको भनाइ छ ।
एम्नेष्टीका आर्थिक, सामाजिक न्याय शाखाका प्रमुख स्टिभ कक्बर्नले सन् २०१७ मा ल्याइएको घरेलु श्रमिक ऐन कतारमा श्रमिक अधिकार संरक्षणको सवालमा भएको एउटा अग्रगामी कदम ठानिएको भएपनि सुधारहरूलाई ठीकसँग कार्यान्वयन नगरिएको स्पष्ट भएको दावी गरेका छन् । कतारमा लगभग १ लाख ७३ हजार घरेलु आप्रवासी श्रमिकहरू छन् ।
