आगामी आर्थिक वर्ष २०८१/०८२ को बजेट निर्माणबारे कृषि तथा पशुपंक्षी मन्त्रालयले सोमबार गरेको छलफलमा सांसदहरुले कृषि क्षेत्रको समस्याबारे चर्चा गरे । २४ सांसद मध्ये अधिकांशले लगभग साझा समस्या उठाएका थिए । कृषि उत्पादनमा रहेको विचौलियापन, कृषि अनुदान दुरुपयोग र समयमा किसानले मल नपाउनु मुख्य समस्या रहेको सांसदहरुले बताएका छन् । सँगै महिलामैत्री कृषि औजार, बाँझो जमिनको उपयोग, वन्यजन्तु नियन्त्रण र शित भण्डारको व्यवस्थालाई सांसदहरुले समाधान भनेका थिए । सांसदहरुको बहुमतले यस्तो चिन्ता व्यक्त गर्नु कृषि क्षेत्रको सुधारका निम्ति असाध्यै महत्वपूर्ण कुरा हो । किनकि कृषि मुलुकको मुख्य प्राथमिकतामा पर्नुपर्ने क्षेत्र हो । राष्ट्र बैंकको पछिल्लो तथ्याङ्क अनुसार सन् २०२१/०२२ मा कृषि क्षेत्रको कुल ग्राहस्थ उत्पादन (जीडीपी) मा २३ प्रतिशत योगदान छ ।
कृषि क्षेत्रमा आवद्ध जनसंख्या हेर्दा अझैपनि मुलुकको मुख्य क्षेत्र कृषि नै हो । अहिले पनि ६० प्रतिशत बढी जनसंख्या कृषिमै आवद्ध छन् । तर जीडीपीमा कृषिको योगदान घट्दो छ । कृषि बाहेक सेवा र उद्योग मुख्य क्षेत्रका रुपमा विकास भइरहेको छ । यसको अर्थ कृषि क्षेत्रबाट मानिसको रोजाइ अरुतिर सर्दै गएको छ । सेवाको क्षेत्रमा धेरै मानिसको आकर्षण देखिनु र सेवा क्षेत्रमा नसमेटिएकाहरुले वैदेशिक रोजगारीलाई प्राथमिकता दिएको देखिन्छ । आम भाषामा भन्दा योग्य जनसंख्या कृषिबाट वैदेशिक रोजगारतिर सरिरहेको छ । कृषिबाट उद्योग अथवा निर्माण क्षेत्रमा जनसंख्या सर्नु सकारात्मक कुरा नै हो । तर योग्य जमिन बाँझो राखेर योग्य जनसंख्याको रोजाइ वैदेशिक रोजगार बन्नु मुलुकको अर्थतन्त्रलाई दीर्घकालीन हितको कुरा होइन ।
तर घोषणा नै गरेर वैदेशिक रोजगारी अथवा विदेश पलायनको लहर चलेको छ । यस्तो बेला सांसदहरुले कृषिको चिन्ता गर्नु सकारात्मक कुरा हो । तर कृषि क्षेत्रको विकास नहुनुमा यिनै सांसदहरु समस्याको कारण रहेको पनि आम आरोप छ । कृषि क्षेत्रमा अत्यन्तै कम बजेट विनियोजन गरिनु, विनियोजित बजेट पनि दुरुपयोग हुनु, राजनीतिक अस्थिरताका कारणले दीर्घकालीन कृषि नीति नहुनु अनि कृषि मन्त्रालय योग्य नेताहरुको रोजाइमा नपर्नु जस्ता कयौं समस्याले बाँझो जमिन बढिरहेको छ । किसानले समयमा मल बिउ नपाउनु, बाँदर आतंकले लगाएको बालीनाली सखाप हुनु र उत्पादित उपजले बजार नपाउनु सधैं सुनिने विषय बनेको छ । यस्तो बेला कृषि मन्त्रालयले लिएको पहलकदमी र सांसदहरुको चिन्ता स्वागतयोग्य विषय हो ।
Kamalpokhari, Kathmandu
Phone : 01-5326366, 01-5328298
Mobile : 9841293261, 9841206411
Email : madhyanhadaily59@gmail.com
सूचना विभाग दर्ता नं. : 807/074/075
© 2024 मध्यान्ह सर्वाधिकार सुरक्षित | Managed by Bent Ray Technologies