काठमाडौं : ५० वर्ष उमेर पार गरेको भन्दै वीर अस्पतालको विभिन्न सेक्टरमा काम गर्ने ९ जना श्रमिकहरुलाई रोजगारदाता कम्पनीले निष्कासन गरेको छ ।
वीर अस्पतालबाट यसरी निष्कासन भएका श्रमिकहरूमा बसुन्धरा रम्तेल,संगीता श्रेष्ठ, जुनकेरी श्रेष्ठ, दिलबहादुर परियार, इन्द्र राना, मुना बजगाईं, सान्ता नेपाली,चौबहादुर गुरूङ र हिरा नेपाली छन् ।
विगत लामो समयदेखि वीर अस्पतालको सरसफाइदेखि बिरामीको सेवामा कार्यरत उनीहरूलाई रोजगारदाता कम्पनी फेरिएसँगै सेवाबाट हटाइएको हो । अस्पतालको इण्डोस्कोपी वार्डमा लामो समयदेखि काम गर्दै आएकी एक महिलालाई ५० वर्ष उमेर पुगेको भन्दै कामबाट निकालिएपछि सहयोगको याचना गर्दै सञ्चारकरमीहरूसँग आइपुगेकी छन् ।
जब चाडपर्व आउँछ मानिसका आवश्यकताहरु बढेका हुन्छन्,तर दशैंको संघार पारेर कामबाट निकालिनु पर्दा कसको चित्त दुख्दैन होला र ? चाडपर्वनै नभए पनि गरिरहेको काम छुटेपछि पीडा त हुने नै भयो । यस्तै भएको छ, वीर अस्पतालको विभिन्न सेक्टरमा काम गर्ने १० जना श्रमिकहरुलाई ।
विगत २ देखि १५ वर्षसम्म निरन्तर रुपमा ज्यालादारीमा काम गर्दै आएका उनीहरूलाई मुख्य रोजगारदाताकै निर्देशनमा सेवाबाट बञ्चित गरिएको मजदुर संगठनका नेताहरूको आरोप छ ।
उनीहरूलाई नयाँ रोजगारदाता कम्पनी इनफोटेचले कामबाट निकालेको हो । पचास वर्ष उमेर पुगेका कामदारलाई काममा नराख्न अस्पताल प्रशासनले भनेकोले उमेर हद देखाएर कामबाट हटाइएको पीडितहरुले बताएका छन् ।
उमेरकै कारणले कामबाट निष्कासन गर्नुको कारण बुझ्दा पीडितहरु भन्छन्,‘रोजगारदाता कम्पनी र अस्पताल प्रशासनबीच पचास वर्ष भन्दामाथि उमेरका कामदार नराख्ने सम्झौता भएको थियो भन्ने गरेका छन् रे ।’
विभिन्न रोजगारदाता कम्पनीमार्फत १०÷ १५ वर्षदेखि काम गरिसकेका अनुभवी कामदारलाई प्रशासनको आदेशमा भन्दै दशैंको मुखमा कामबाट बिदा गरिँदा आफुहरुमाथि अन्याय भएको अर्का पीडितको भनाइ रहेको छ । पीडितहरुले भने, ‘इनफोटेक रोजगारदाता कम्पनीले प्रशासनसँग वार्ता गर्ने वातावरण नबनाएको र तपाईंहरुको ठाउँमा अरु नै मान्छे नियुक्ति गरिसकेको छ, अब नआउनु भनेर मौखिक जानकारी गराएका थिए ।’रोजगारदाता कम्पनीलेबीचमा हस्तक्षेप गरेको पीडितहरुको आरोप छ ।
‘हामीलाई अस्पताल प्रशासनसँग कुरा गर्न दिएको भए हामीले गरेको योगदान र पाउने अधिकार माग गर्ने थियौं । यो कस्तो नियम हो हामीले बुझेका छैनौं । सरकारी सेवामा ५८ वर्षसम्म काम गर्न पाइन्छ भने यो त हामी प्राइभेट कम्पनीमार्फत काम गरिरहेका हौं । इनफोटेक भन्दा पहिलेको रोजगारदाता कम्पनीमा यो नियम थिएन । यसमा किन यस्तो भयो हामी अन्योलमा छौं’ पीडितहरुले दुखेसो पोखे ।
यस्तै श्रमिकहरुको पक्षमा वकालक गर्दै आएको नेपाल सुरक्षा ट्रेड युनियनका अध्यक्ष प्रेमबहादुर कार्की र नेपाल स्वतन्त्र आउटसोर्स श्रमिक संगठनका अध्यक्ष तारादेवी केसीले चिकित्सा विज्ञान प्रतिष्ठान वीर अस्पताल र श्रमिक आपूर्तिकर्ता कम्पनी इन्फोटेचलाई आफ्नो ध्यानाकर्षण भएको भन्दै मुख्य रोजगारदाता र सहायक रोजगारदाता संस्थालाई पत्राचार गरेका छन् ।
उनीहरूले टेण्डरको नाममा श्रम कानून विपरीत हाजिर गर्न बञ्चित श्रमिकलाई कानून बमोजिम हाजिर गराउन भन्दै भनिएको छ, ‘श्रम ऐन २०७४ पालन नगरी कामदार निकाल्नु प्राकृतिक न्यायको सिद्धान्त विपरीत हो । टेण्डर अह्वान गरी नियम संगत रोजगार कम्पनीमा काम गरिरहेका श्रमिकलाई मनोमानी नीति बनाएर हटाउने कार्य सच्याएर निष्कासन गरिएका ९ जनालाई पुनर्वहाली नगरिए आन्दोलनका कार्यक्रम अगाडि बढाउनका साथै कानूनी उपचारमा जान बाध्य हुनेछौं ।’असोज १५ गतेबाट आएको नयाँ ठेकेदारले पुराना र अनुभवी श्रमिकलाई यसरी चाडपर्वको मौका छोपेर गरिएको व्यवहार निन्दनीय भएको श्रम क्षेत्रको हक अधिकारमा क्रियाशिल संस्था नेपाल सुरक्षा श्रमिक ट्रेड युनियनका महासचिव वेदप्रसाद हुमागाईंले बताए ।