मनाङबाट ५२ विद्यार्थी एसइई परीक्षामा सहभागी हुने

मनाङः शैक्षिकसत्र २०७९ को माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई)मा मनाङबाट ५२ विद्यार्थी सहभागी हुने भएका छन् । शिक्षा विकास तथा समन्वय एकाइका प्रमुख मतिलाल चपाईंका अनुसार मनाङबाट देशकै सबैभन्दा कम विद्यार्थी परीक्षामा सहभागी हुनेछन् । 

मनाङमा छात्रा ३१ र छात्र २३ परीक्षामा सहभागी हुने उनले बताए । ‘यहाँबाट परीक्षामा कम नै परीक्षार्थी हुन्छन्, मनाङ विकट जिल्ला र यहाँबाट विभिन्न विपद्का कारण विद्यार्थी घटेपछि अझ कम भए’, चपाईंले भने । जिल्लाका तीन विद्यालयमा परीक्षा केन्द्र तोकिएको उनले बताए । 

उनका अनुसार चामेस्थित लोकप्रिय माध्यमिक विद्यालय, थोंचेस्थित प्रकाशज्योति माध्यमिक विद्यालय र मनाङ ङिस्याङस्थित अन्नपूर्ण माध्यमिक विद्यालयमा परीक्षा केन्द्र तोकिएको छ । खुलातर्फबाट छ छात्रले यस शैक्षिकसत्रमा परीक्षा दिन फाराम भरेका उनले बताए । 

लोकप्रियबाट छ खुलासहित गरी १७ छात्रा र सात छात्रले परीक्षा दिनेछन् । प्रकाशज्योतिबाट नौ छात्रा र आठ छात्र तथा अन्नपूर्णबाट तीन छात्रा र दुई छात्र परीक्षामा सहभागी हुनेछन् । लोकप्रिय र प्रकाशज्योतिका एक/एक विद्यार्थीले रजिस्ट्रेशन फाराम भर्न अनुपस्थित भएको शिक्षा विकास तथा समन्वय एकाइले जनाएको छ । 

ऐच्छिक प्रथमतर्फ मनाङमा प्राविधिक, अर्थशास्त्र र भूगोल विषय पढाइ हुन्छ । त्यस्तै ऐच्छिक द्वितीयतर्फ बाली विज्ञान, लेखा र शिक्षा विषयको पठनपाठन हुने गरेको छ ।
 

तातोपानी गाउँपालिकाले गर्‍यो दोस्रो चौमासिकमै ६० प्रतिशत बढी योजना सम्पन्न

सरिता पराजुली/मध्यान्ह 

जुम्ला : जुम्लाको तातोपानी गाउँपालिकाले दोस्रो चौमासिकमै ६० प्रतिशत बढी योजना सम्पन्न गरेको छ । मंगलबार सम्पन्न दोस्रो चौमासिक समीक्षा तथा सार्वजनिक सुनुवाइमा गाउँपालिकाले प्रस्तुत गरेको प्रगति प्रतिवेदनअनुसार गाउँपालिकाले दोस्रो चौमासिकमै ६० प्रतिशत बढी योजना सम्पन्न गरेको हो । 

पालिकाभर कुल १ सय ६२ वटा योजना रहेकोमा दोस्रो चौमासिकसम्म ६१ योजना सम्पन्न भइसकेको सबइन्जिनियर कृष्णहरि अधिकारीले जानकारी दिएका छन् । उनका अनुसार सम्पन्न भएका ६१ योजनामध्ये ३४ योजनाको भुक्तानीसमेत भइसकेको छ । २७ योजना भुक्तानी प्रक्रियामा रहेको उनले जानकारी दिए । 

योजनागत हिसाबमा ६० प्रतिशतभन्दा बढी भौतिक प्रगति हासिल गरेको उनको भनाइ छ । काम सम्पन्न भइसकेका, तर उपभोक्ता भुक्तानी लिन नआएकाले पनि वित्तीय प्रगति कम भएको उनले बताए । यस्तै राष्ट्रपति शैक्षिक सुधार कार्यक्रमअन्तर्गतका विद्यालय भवन निर्माण द्रुत गतिमा हुन नसकेको उनले स्वीकारे गरे ।

गाउँपालिकाले पुँजीगत खर्च बढाउन तथा असारे विकासको अन्त्य गर्न कार्यसम्पादन सम्झौतासमेत गरेको थियो । वैशाख मसान्तमै योजना निर्माण सक्ने उद्देश्यअनुरूप जनप्रतिनिधि, कर्मचारी सबै खटिँदा दोस्रो चौमासिकमा तातोपानी गाउँपालिका भौतिक विकासमा जिल्लामै अब्बल देखिएको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत तीर्थबहादुर कठायतले बताए । 

उनका अनुसार काम सम्पन्न भई अनुगमनसमेत भइसकेका योजनाको भुक्तानी लिन उपभोक्ता नआउँदा विकास खर्च कम देखिएको हो । यद्यपि, नियमित भुक्तानीको काम भइरहेको छ । वैशाखसम्म योजना निर्माण र भुक्तानी सक्ने लक्ष्यअनुसार नै काम भइरहेको उनले बताए । 

सार्वजानिक सुनुवाइ कर्याक्रममा तातोपानि गाउँपालिकाका अध्यक्ष नन्दप्रसाद चौलागाईंले भौतिक विकाससँगै पालिकाको सेवा प्रवाह, गुनासो सुनुवाइलगायतका कामलाई थप प्रभावकारी बनाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे ।  

गाउँपालिकाले महिला सशक्तीकरण, उद्यमशीलता, न्याय सम्पादनको कार्यलाई प्राथमिकता दिएको उपाध्यक्ष रेवती रावलले बताइन् । पाँच वर्षमा महिला उद्यमशीलताका क्षेत्रमा उल्लेखनीय कार्य हुने उनले दाबी गरिन् ।

वनलाई समृद्धिको आधार बनाउनुपर्नेमा जोड

गण्डकीः सामुदायिक वनलाई आयआर्जनसँग जोड्दै समृद्धिको आधारकारुपमा विकास गर्नुपर्नेमा सरोकारवालाले जोड दिएका छन् । सामुदायिक वन उपभोक्ता महासङ्घ स्याङ्जाको तेस्रो साधारणसभा तथा दोस्रो अधिवेशनको उद्घाटन कार्यक्रममा सहभागी वक्ताले वनलाई समृद्धिसँग जोडपर्नेमा जोड दिएका हुन् ।

आँधीखोला गाउँपालिकाका अध्यक्ष विश्वराज पौडेलले अधिवेशनको उद्घाटन गर्दै स्थानीय तहलाई अधिकार सम्पन्न बनाएर वन पैदावारको सहजरुपमा उपयोग र निकासी गरी आम्दानीको स्रोत बनाउनुपर्ने आवश्यकता औँल्याए ।

गाउँपालिकाले स्थानीय वन ऐन निर्माण गरिसकेको छ भने कार्यविधि र नियमावली बनाउने तयारी गरिरहेको जानकारी गराउँदै उनले आवश्यकता अनुसार परिमार्जन गर्दै उपभोक्ता समूहसँगको सहकार्यमा प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरे । अध्यक्ष पौडेलले विभिन्न सङ्घ संस्थालाई मानवीय, सामाजिक र आर्थिक विकासमा उपयोग गर्दै पालिकाको समग्र विकासमा सहयोग गर्ने विश्वास व्यक्त गरे । उनले कृषि र उद्यमसँग वनलाई जोड्नुपर्ने आवश्यकता औँल्याए । 

गाउँपालिकाका उपाध्यक्ष एवम् सामुदायिक वन उपभोक्ता महासङ्घ गण्डकी प्रदेशकी सदस्य सीता थापाले नेतृत्व विकाससँगै आयआर्जनका कार्यक्रम सञ्चालनमा सक्दो सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरिन् । सामुदायिक वन उपभोक्ता महासङ्घका केन्द्रीय सदस्यद्वय तारा शर्मा र हरि बाँस्तोलाले उपभोक्ताले संरक्षण, प्रवर्द्धन र विकासमा अमूल्य योगदान पुर्‍याउँदै वनलाई आम्दानीको स्रोतकारुपमा विकास गर्न तीनै तहका सरकार जिम्मेवार भएर अघि बढ्नुको विकल्प नभएको बताए । 

सामुदायिक वन उपभोक्ता महासङ्घ स्याङ्जाका अध्यक्ष दोवबहादुर कार्कीले सामुदायिक वनको अभियानमा सबैको साथ र सहयोगको अपेक्षा गर्दै वन तथा वातावरण संरक्षणमा स्थानीय तह जिम्मेवार हुनुपर्ने आवश्यकता औँल्याए । 

स्थानीय महासङ्घका अध्यक्ष देवबहादुर क्षेत्रीको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा प्रदेश महासङ्घ सचिवालय सदस्य उमाकान्त शर्मा, सदस्य आँशु विश्वकर्मा, पुतलीबजार महासङ्घका उपाध्यक्ष तिलकुमारी रेग्मी, स्थानीय महासङ्घ उपाध्यक्ष भक्तबहादुर केसी, सचिव सीता नेपालीलगायतले सामुदायिक वनको महत्वमाथि चर्चा गरेका थिए । रासस

पचास करोडका आठ योजना सञ्चालन

म्याग्दीः सदरमुकाम बेनीमा यस वर्ष कटान र बाढी नियन्त्रण गर्न रु. ५० करोड लागतमा आठ योजना सञ्चालन भएका छन् । 

कालीगण्डकी र म्याग्दी नदीको दोभानमा अवस्थित बेनीलाई सरकारले नदी कटानका हिसाबले जोखिमयुक्त जिल्ला सदरमुकामको सूचीमा राखेको छ । ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयअन्तर्गतको रुपाताल संरक्षण एकीकृत विकास परियोजनाले यसपाली बेनी र आसपासका क्षेत्रमा करिब रु. ५० करोड लागतमा नदी नियन्त्रण योजना कार्यान्वयन भएको जनाएको छ । 

परियोजनाका प्रमुख विदुर श्रेष्ठले नदी कटानको उच्च जोखिममा रहेको बेनी बजार, गलेश्वर क्षेत्र, राममन्दिर र पर्वत बेनी आसपासका बस्तीलाई संरक्षण गर्न आठ प्याकेजमा काम भइरहेको जानकारी दिए । ‘एक वटा गत वर्षको र सात यस वर्षकामध्ये छ प्याकेजको ठेक्का सम्झौता भएर काम शुरु भइसकेको छ, म्याग्दी नदी किनारमा तीन र कालीगण्डकीमा पाँच ठाउँमा कटान नियन्त्रण गर्ने संरचना निर्माण गर्न लागिएको हो’, उनले भने । 

नौ करोड ४५ लाखमा ठेक्का सम्झौता गरेको रौताह–बिएनबी कन्ट्रक्सन जेभीले कालीगण्डकी किनारमा एक सय ६४ मिटर लामो र आठ मिटर अग्लो काउन्टर फोर्ट प्रविधिको पक्की पर्खाल निर्माण गरिरहेको छ । सो ठेक्कामार्फत गत वर्ष कालीपुलको कालीगण्डकी किनारमा ८० मिटर पक्की र मङ्गलाघाटको म्याग्दी नदी किनारमा ४६ मिटर कम्पोजिट पर्खाल निर्माण भएको थियो । 

मङ्गलाघाटस्थित म्याग्दी नदीको किनारमा दुई प्याकेजमा दुई सय ६२ मिटर लामो कम्पोजिट प्रविधिको पर्खाल बनाउन पाँच करोड ७७ लाखमा सुप्रिम कन्ट्रक्सनसँग ठेक्का सम्झौता भएको परियोजनाका इन्जिनियर कृष्ण विश्वकर्माले जानकारी दिए । 

बेनी नगरपालिकाको वडा नम्बर २ स्थित बेनी–बागलुङ सडकको भसभसे पहिरो र म्याग्दी नदी कटान नियन्त्रणका लागि ७५ मिटर लामो कम्पोजिट पर्खाल बनाउन दुई करोड ३० लाखमा ठेक्का सम्झौता गरेको हिमालयन कन्ट्रक्सनले तीव्रताका साथ काम गरिरहेको छ ।

पर्वतको जलजला गाउँपालिका–३ वारीबेनीस्थित कालीगण्डकी किनारमा ८० मिटर पर्खाल बनाउन तीन करोड २० लाख लागत अनुमान गरिएकामा ठेक्का सम्झौताको प्रक्रियामा छ । बेनी नगरपालिका–९ स्थित राहुघाट नदी किनारमा ९० मिटर लामो पर्खाल बनाउन भाग्यलक्ष्मी बिआरटिले दुई करोड ६८ लाखमा ठेक्का लिएको छ । 

जलजलाको बगरफाँटमा कालीगण्डकी किनारमा ८५ मिटर लामो पर्खाल बनाउन तीन करोड २० लाखमा ठेक्का लिएको माछापुच्छ्रे निर्माण सेवाले पनि काम गरिरहेको छ । कालीगण्डकी र राहुघाट नदीको दोभानस्थित जलजला–२ को राममन्दिरमा पक्की पर्खाल बनाउन माछापुच्छ्रे निर्माण सेवाले चार करोड ३२ लाखमा ठेक्का लिएको छ । 

मङ्गलाघाटका ठेकेदारले केही दिनमा कार्यक्षेत्रमा आउने तयारी गरेको र अन्य ठाउँको ठेक्का लिएका निर्माण कम्पनीले बर्खाअघि नै सम्पन्न गर्ने लक्ष्यसहित मजदुर र उपकरण परिचालन गरिएको जनाएका छन् । रातिको समयमा पनि काम गरिरहेका छन् । 

योजनालाई छिटो, छरितो र गुणस्तरीय बनाउन परियोजनाका प्राविधिकको निगरानीमा काम भइरहेको छ । बेनीका नगर प्रमुख सुरत केसीले नदी नियन्त्रण योजनालाई महत्व र प्राथमिकता दिएर अनुगमन, सहजीकरण र निगरानी गरिएको बताउनुभयो । रासस

देह व्यापारमा लगाइएका १० नेपाली महिलाको दिल्लीबाट उद्धार

काठमाडौंः भारतको राजधानी दिल्लीबाट १० नेपाली महिलाहरुको उद्धार गरिएको छ । भारतको राजधानी दिल्लीको किशनगढ क्षेत्रमा फ्ल्याटमा राखेर यौन धन्धामा लगाइएका नेपालका विभिन्न जिल्लाका १० जना किशोरी तथा महिलाहरुलाई    बिहीबार उद्धार गरिएको हो ।

उनीहरुलाई नेपाल प्रहरी, मानव बेचबिखनविरुद्धको अनुसन्धान ब्यूरो, नेपाली राजदूतावास, कीन इण्डिया, शक्ति समूह र दिल्ली
पुलिसको संयुक्त प्रयासमा उद्धार गरिएको हो ।

यसलाई मिसन फ्ल्याट नामक अभियान चलाएर फ्ल्याटमा राखेर यौन धन्धामा लगाइएका १० जना महिलाहरुलाई उद्धार गरी मानव बेचबिखनविरुद्धको अनुसन्धान ब्यूरोलाई बुझाइएको हो ।

उद्धार गरिएका महिलाहरु १५, १६, १७, १८, २० र २५ वर्ष उमेरका रहेका छन् । उनीहरु नुवाकोट, काठमाडौं, कास्की, खोटाङलगायतका जिल्लाका रहेको बताइएको छ । उद्धार गरिएकीमध्ये एक महिलाले आफूलाई राम्रो जागिर छ भन्दै दिल्ली पुर्‍याइएको र त्यहाँ पुगेपछि जबरजस्ती यौन धन्धामा लगाइएको बताएकी छिन् ।

मिसन फ्ल्याटका बारेमा बताँउदै नेपाली राजदूतावासमा खटिएका एसएसपी उमाकान्त चतुर्वेदीले पोखराबाट ४ जना युवती हराएको भन्ने रिपोर्ट जिल्ला प्रहरी कार्यालय, प्रहरी प्रधान कार्यालय, मानव बेचबिखन अनुसन्धान ब्यूरो र प्रहरी महानीरीक्षकको सचिवालय हुँदै दिल्ली दूतावासमा आफूलाई प्राप्त भएपछि खोजी गरेको बताए ।

उनले त्यसका लागि शक्ति समूह, कीन इण्डिया र स्थानिय पुलिससँग समन्वय गर्दा शक्ति समूहले हराएका ४ मध्ये १ जना युवतीलाई फेला पारेको र ती युवतीले हराएका बाँकी ३ जना रहेको स्थानको ठेगाना बताउँदा संयुक्त रुपमा गरिएको कारवाहीमा हराएका २ जनासहित थप ७ जना नेपालीहरु फ्ल्याटबाट फेला परेको बताए ।

कीन इण्डियाका प्रमुख नविन जोशीका अनुसार युवतीले दिएको सूचनाका आधारमा उनिहरुलाई राखिएको फ्ल्याटमा कोही नभेटिएपछि अन्य फ्ल्याटमा छापा हान्नुपरेको र ४८ घण्टाको निरन्तरको खोजिपछि महिलाहरुको उद्धार गर्न सकिएको बताए ।

मोटरबाटो नहुँदा सुत्केरीलाई डोलीमा बोक्नुपर्ने बाध्यता

तनहुँः भौगोलिक हिसाबले तनहुँलाई सुगम जिल्ला मानिन्छ । तनहुँका अधिकांश ठाउँमा मोटरबाटोको पहुँच छ । तर तनहुँमै एउटा यस्तो गाउँ पनि छ जहाँ अहिलेसम्म मोटरबाटो पुगेको छैन । 

तनहुँको आँबुखैरेनी गाउँपालिका–४ आमडाँडा, खस्राङ, दुवा बेलडाँडा मोटर गुड्ने सडकको पहुँचबाट टाढै छ । पृथ्वीराजमार्गको आँबुखैरेनीसँगै जोडिएको यो वडाका तीन गाउँमा मोटर गुड्ने बाटो नपुग्दा सुत्केरीलाई डोलीमा अस्पतालसम्म लैजानुपर्ने बाध्यता छ । 

सुत्केरी वा विरामी हुँदा डोली वा डोकोमा बोकेर अस्पताल लैजानुपर्ने बाध्यता रहेको आँबुखैरेनी गाउँपालिका–४ का वडा सदस्य प्रेमबहादुर गुरुङ बताउँछन् । यी गाउँबाट सडकको पहुँचसम्म पुग्न एक/दुई घण्टा पैदल हिँड्नुपर्छ । 

‘गाउँसम्म जाने मोटरबाटो छैन, सुत्केरी हुँदा र बिरामी पर्दा यहाँका स्थानीयलाई सास्ती छ, डोली बोकेर लैजानुको विकल्प छैन’, गुरुङले भने । वडाकै अन्य गाउँमा मोटरबाटोको पहुँच पुगेपनि यी गाउँ वर्षौदेखि मोटरबाटोको पहुँचबाट टाढा रहेको गुरुङको भनाइ छ ।

सुत्केरी हुँदा हिँडेर भरतपुर महानगरपालिकाको पाँचकिलोसम्म आउनुपर्छ । त्रिशूली नदीको पार गरेपछि मात्रै मुग्लिन–नारायणगढ खण्डको पाँचकिलो पुगिन्छ । त्यहाँ पुगेपछि मात्रै सवारी साधनको प्रयोग गर्न सकिने गुरुङले बताए । 

अरु बेला पनि यहाँका स्थानीय यही पुल तरेर पैदल नै गाउँ आउँजाउ जाने गर्दछन् । ‘बजारमा किनमेल गर्न जान परेपनि समस्या उहीँ हो, पाँचकिलो झरेर मुग्लिन, चितवन वा आँबुखैरेनी जानुपर्छ’, गुरुङले भने ‘यो गाउँका बारेमा सबैलाई जानकारी भए पनि अहिलेसम्म प्राथमिकतामा परेको छैन ।’

सोमबार आमडाँडा निवासी सुत्केरी हीरा गुरुङलाई डोलीमा राखेर आँबुखैरेनी अस्पतालसम्म पुर्‍याइएको थियो । उनीलाई डोलीमा हालेर दुई घण्टा पैदल हिँडेपछि पाँचकिलोमा एम्बुलेन्स बोलाएर आँबुखैरेनी अस्पताल लगिएको थियो । ‘पहिले भरतपुर लैजानुपर्थ्यो, अहिले गाउँपालिकाले आफैले आँबुखैरेनी अस्पताल सञ्चालन गरेपछि भने त्यही लैजाने गरेका छौँ’, उनले भने । 

सुत्केरी भएपछि पुनः उनीलाई त्यसरी नै बोकेर घर पुर्‍याइएको थियो । ‘घर फर्किने बेलामा पनि आँबुखैरेनी अस्पतालबाट पाँचकिलोसम्म एम्बुलेन्समा ल्यायौँ, त्यहाँबाट झोलुङ्गे पुल तरेपछि पुनः डोलीमा राखेर दुई घण्टा हिँडेर घर पुर्‍यायौँ’, उनले भने । 

मोटरबाटोको पहुँच नपुगेको ती ठाउँमा मोटरबाटो पुर्‍याउनका लागि आवश्यक बजेट विनियोजनका लागि गाउँसभामा कुरा उठाएको गुरुङले बताए । ‘जनतालाई निकै सास्ती छ, जनताको आवाज गाउँसभासम्म पुर्‍याए पनि सुनुवाइ हुनसकेको छैन’, गुरुङले भने । 

आँबुखैरेनी गाउँपालिकाका अध्यक्ष शुक्र चुमानले पुलजीपतर्फबाट उक्त गाउँमा मोटर चल्ने भए पनि बाटोको समस्याका कारण सवारी साधन नियमित नचल्दा दुःख हुने गरेको बताए । ‘त्यस भेगका सर्वसाधारणलाई पुलजीपतर्फ आउनभन्दा मुग्लिन नारायणगढखण्डको पाँचकिलो झर्न चाँडै हुन्छ, पुलजीपतर्फको बाटो अप्ठ्यारो भएकाले नियमित गाडी नचल्दा जनतालाई सास्ती भएको छ’, उनले भने । 

घुमाउने र मुग्लिनको बीचभागमा पक्की पुल नहुँदा सर्वसाधारणलाई सास्ती भएको चुमानले बताए । ‘त्यस भेगका जनतालाई पाँचकिलो झरेर मुग्लिन, नारायणगढ जान पायक पर्छ, पक्की पुल नभएकाले पनि डोलीमा बोकेर आउनुपर्ने बाध्यता हो’, उनले भने । 

उनका अनुसार त्यसभेगका सर्वसाधारण पुलजीप हुँदै आउनुभन्दा नारायणढ मुग्लिन सडकमा झर्न चाँडै हुन्छ । ‘उक्त ठाउँमा सडक निर्माणका लागि डिपिआर अनुसार एक अर्बको हाराहारीमा बजेट चाहिन्छ, गाउँपालिकाले मात्रै निर्माण गर्न सक्दैन, प्रदेश र सङ्घ सरकारको सहयोग बिना यो सम्भव पनि छैन’, उनले भने । चुमानले आफ्नै कार्यकालमा यो सडकमा गाडी चल्ने र कालोपत्र गराउने दाबी गरे । रासस
 

‘कोल्ड स्टोर’ निर्माणपछि भण्डारणमा सहज

सप्तरीः सप्तरीको बोदे बर्साइन नगरपालिकामा तरकारी तथा फलफूल लामो समयसम्म भण्डारण गर्ने उद्देश्यले ‘कोल्ड स्टोर’ निर्माण शुरु गरिएको छ ।

वडा नम्बर २ बैरियामा निर्माण गरिएको सात सय मेट्रिक टन क्षमताको अत्याधुनिक कोल्ड स्टोर शिलन्यासमा नगरप्रमुख आतेशकुमार सिंहले यसले किसानलाई आलु, प्याज तथा अन्य तरकारी भण्डारणमा सहयोग पुग्ने बताए ।

नगरप्रमुख सिंहले लामो समयसम्म उत्पादन गरिएका तरकारी तथा फलफूल भण्डार गरेर राख्न सकिने भएकाले किसान खेतीतर्फ आकर्षित भई उत्पादनमा वृद्धि हुने तथा बजारीकरणको सम्भावना पनि बढ्ने दाबी गरे ।

केन्द्र सरकारको सम्पुरकोषको अनुदानमा नौ कठ्ठा जग्गामा निर्माण हुन लागेको हो । जसमा अत्याधुनिक प्रविधि मल्टिप्रपोज कोल्डस्टोरको प्रथम चरणमा प्रशासनिक कार्यालय भवन, गेष्ट हाउस, शौचालय, वाउण्ड्री वाल, पार्किङ निर्माण गरिने नगरपालिकाका इन्जिनियर दिनेश ठाकुरले जानकारी दिए ।

विश्व वैभव कन्सटेन्सी कन्स्ट्रक्सन एन्ड सप्लायर्स भक्तपुरले एक करोड २५ लाखमा निर्माण ठेक्का पाएको कोल्ड स्टोर आगामी असारसम्म पूरा हुनेछ ।

पर्यटक भित्र्याउन पदमार्गकाे विस्तार

धनकुटाः धनकुटा नगरपालिकाले आफ्नो बजार क्षेत्रमा पर्यटक भित्र्याउन पुरानो पुस्ताको समयमा धरानबाट धनकुटासम्म नुन बोक्न प्रयोग गरिएको बाटोलाई पदमार्गकारुपमा विकास गर्ने भएको छ ।

स्थानीय आठपहरिया जातीको ऐतिहासिक महत्वसमेत बेकेको अक्कर भिर क्षेत्रमा रहेको यो क्षेत्रमा सडक निर्माण गर्न नसकिने भएकाले ती जातीले वार्षिकरुपमा तीर्थ जानका लागि बाहेक यो बाटो प्रयोगमा छैन । कोशी राजमार्गको साँगुरीगढी गाउँपालिका र उक्त नगरपालिकाको सिमानामा रहेको मूलघाट सडक खण्डबाट करिब नौ किलोमिटरको दूरीमा धनकुटा बजार रहे पनि भौगोलिक कठिनाइले हाल १७ किलोमिटर पार गरेर बजार पुग्नुपर्ने हुन्छ ।

यही भौगोलक कठिनाइका कारण पूर्वकै प्रमुख पर्यटकीय क्षेत्रकारुपमा रहेको साँगुरीगढी गाउँपालिकाको भेडेटार, नमस्ते झरना हुँदै मूलघाटसम्म दैनिक आउने सयौँ पर्यटक धनकुटासम्म पुग्न सकेका छैनन् । यही भौगोलिक कठिनाइलाई पदमार्गका माध्यमबाट पर्यटक भित्र्याउन नगरले मूलघाटको तमोर नदी किनारबाट अक्करको भिर वडा नम्बर ८ को टेकुनाला गाउँ हुँदै बजारसम्म जाने पदमार्ग निर्माण शुरु गरिएको हो ।

यो पदमार्ग नगरमा मात्र प्रमुख थातथलो भएका अल्पसङ्ख्यक सिमान्तकृत आठपहरिया जातिको आदिमकालदेखि हिँडेर सुनसरीको कोका खोला र बराहक्षेत्र तीर्थ जाने बाटो हो । यी जातिको समुदायमा वर्षभरि मृत्यु भएकाहरुका आफन्त यसै स्थानको चिरबिरे चौतारामा भेला भएर कार्तिके पूर्णिमाको तिथिमा चार दिनका लागि बराह क्षेत्रमा दुःख प्रकट गर्न जाने गर्दछन् ।

आठपहरिया जातिको संस्कृतिसमेतलाई प्रवर्द्धन गर्दै पर्यटक भित्र्याउन जीविकोपार्जन पुनरुत्थानका लागि दीगो पर्यटन परियोजनाको सहकार्यमा टेकुनाला गाउँको पुछार चिरबिरे चौतारासम्मको पदमार्ग निर्माणको काम सकिएको छ । क्रमागत योजनाअन्तर्गत मंसिरमा काम शुरु गरी फागुन मसान्तमा पहिलो चरणको चार सय मिटर पदमार्ग निर्माणको काम सकिएको उपभोक्ता समितिका अध्यक्ष रत्नबहादुर राईले जानकारी दिए ।

नगरपालिकाको रु. २० लाख, पर्यटन परियोजनाको रु. १० लाख र उपभोक्ता समितिको चार लाख ५५ हजार गरी कूल रु. ३८ लाख ५५ हजारको लागतमा पदमार्गको काम सम्पन्न भएको नगरपालिकाको आर्थिक विकास शाखाका प्रमुख विकास अधिकारीले जानकारी दिए ।

वडा नम्बर ९ स्थित मूलघाट र धनकुटे खोला दोभानबाट दक्षिण र उत्तरतर्फ निर्माणाधीन उक्त पदमार्ग पूरा गर्न करिब दुई करोडको बजेट आवश्यक रहेको अधिकारीले जानकारी दिए । पाँच वर्षमा पूरा गर्ने लक्ष्य राखिएको उक्त पदमार्गसँगै आठपहरिया जातिको घरबास (होमस्टे) सञ्चालन गरिने नगर प्रमुख चिन्तन तामाङले जानकारी दिए ।

‘तमोर नदी र मूलघाटसम्म आउने पर्यटकलाई आठपहरियाहरुको संस्कृति देखाउँदै नगरमा पर्यटक भित्र्याउने पदमार्गको लक्ष्य हो, यो चार किलोमिटरको पदमार्ग पुरा भएपछि टेकुनाला गाउँबाट कच्ची सडक हुँदै सबै खालका साना सवारी साधनबाट करिब तीन किमिको दूरीमा रहेको धनकुटा बजार जान सक्नेछन्’, तामाङले भने ।

पदमार्ग भएर आउने पर्यटकले तमोर नदी क्षेत्रको मनोरम दृष्य, भौगोलिक विकटताको दृष्यावलोकन र सघन बसोबास क्षेत्र रहेको आठपहरिया जातीको रहनसहन तथा संस्कृतिको अध्ययन गर्न पाउनेछन् ।

पानीको व्यवस्थापन र स्रोत संरक्षणबारे चेतनाको अभावः उपप्रमुख शाक्य 

काठमाडौंः ललितपुर महानगरपालिकाकी उपप्रमुख मन्जरी शाक्य बज्राचार्यले पानीको व्यवस्थापन र स्रोत संरक्षणबारे नयाँ पुस्तालाई सिकाउनुपर्ने बताएकी छिन् ।

बुधबार पानी दिवसको अवसरमा इन्भाइरोमेन्ट सोलुसन एन्ड रिसर्च सेन्टर इसोर्स, अर्गनाइजेसन अफ वमन साइन्टिस्ट नेपाल र विज्ञान शिक्षक समान नेपालको संयुक्त आयोजनामा सञ्चालन गरिएको कार्यक्रममा बज्राचार्यले संविधानमै स्पष्ट उल्लेख गरिएको खानेपानी, सरसफाइ र स्वच्छताको विषयबारे विद्यालय तहबाटै विद्यार्थीलाई जानकारी दिनुपर्ने बताइन् ।

उनले ललितपुर महानगर सो विषयमा तदारुकताका साथ काम गरिरहेको जानकारी गराइन् । बज्राचार्यले महानगरले २९ वटा वडामा सार्वजनिक शौचालय निर्माण गर्न लागेको पनि जानकारी दिइन् । 

यसैगरी पूर्व विज्ञान, प्रविधि तथा वातावरण मन्त्री गणेश शाहले स्थानीय तह र विद्यालय स्तरलाई खानेपानी सरसफाइ र स्वच्छताबारे जानकारी दिन जरुरी रहेको बताए । कार्यक्रममा विज्ञान शिक्षक संघका अध्यक्ष मनोज आचार्यले खानेपानी सरसफाइ र स्वच्छताका विषयमा विद्यालय स्तरलाई जानकारी दिनका लागि पहल गर्ने बताए । 

कार्यक्रममा काठमाडाैं उपत्यकाभित्रका उत्कृष्ट १० विद्यालयाबीच जलवायु परिवर्तन, लैङ्गिक समावेशी र सरसफाइका विषयमा वक्तित्वकला प्रतियोगिता भएको थियो । प्रतियोगितामा बौधेश्वरी स्कूल प्रथम भएको थियो ।

यस्तै विश्व निकेतन स्कूल दोस्रो र बुढानिलकण्ठ स्कूल तेस्रो बनेका थिए । पहिलो, दोस्रो र तेस्रो हुनेलाई नगद तथा प्रमाणपत्र वितरण गरिएको थियो भने अन्य सहभागी स्कूललाई पनि प्रमाणपत्र वितरण गरिएको थियो ।
 

राष्ट्रपति पौडेललाई चेम्बरको बधाई

काठमाडौंः नेपाल चेम्बर अफ कमर्सको प्रतिनिधिमण्डलले राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेललाई बधाई एवं सफल कार्यकालको शुभकामना व्यक्त गरेको छ । चेम्बर अध्यक्ष राजेन्द्र मल्लसहितको प्रतिनिधिमण्डलले शीतलनिवासस्थित राष्ट्रपति कार्यालयमा पुगी राष्ट्रपति पौडेललाई विहीबार बधाई एवं शुभकामना दिएको हो ।

चेम्बर पदाधिकारीसँगको भेटमा राष्ट्रपति पौडेलले मुलुकको वर्तमान आर्थिक अवस्थाले आफूलाई चिन्तित बनाएको बताए । जोखिमयुक्त आर्थिक अवस्थालाई ध्यानमा राखेर सबैले आ–आफ्नो क्षेत्रबाट जिम्मेवारी बहन गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ । 

उनले वर्तमान आर्थिक सङ्कट समाधनका लागि सरकार र निजी क्षेत्र मिलेर काम गर्नुपर्ने बताए । मुलुकभित्र उत्पादन वृद्धि एवं रोजगारी सिर्जना गरेर आत्मनिर्भर अर्थतन्त्र निर्माण गर्नुपर्नेमा राष्ट्रपतिको जोड थियो । 

भेटका क्रममा चेम्बर अध्यक्ष मल्लले आर्थिक विकास र समृद्धिका लागि राष्ट्रपतिबाट पथप्रर्दशन हुनेमा आफूहरु विश्वस्त रहेको बताए । उनले पुँजीगत खर्च हुन नसक्ने समस्यालगायतले आर्थिक गतिविधि सामान्य अवस्थामा फर्किन नसकेको बताएको चेम्बरले जनाएको छ ।