दाङ : स्वर्गद्वारी गुठीको जग्गामा अधिकार माग गर्दै मोही किसान हलोजुवा बोकेर आइतबार घोराहीको सडकमा निस्किएका छन् । २० माघदेखि काठमाडौंको माइतीघर मण्डलमा अनिश्चितकालीन धर्ना दिइरहेका मोही किसानको समर्थनमा उनीहरू सडकमा निस्किएका हुन् ।
सयौंको संख्यामा आएका मोही किसानहरूले घोराही उपमहानगरपालिका–१४, झिंगौरास्थित थारु गाउँबाट ¥याली सुरु गरी घोराही बजार परिक्रमा गरेका हुन् । उनीहरूले स्वर्गद्वारी गुठीको जग्गामा कायम भएको मोही हक कार्यान्वयन हुनुपर्ने माग गरेका छन् । जमिनमाथिको अवैध स्वामित्व अन्त्य हुनुपर्ने, यसअघि भएका सम्झौता कार्यान्वयन हुनुपर्ने, धर्मका नाममा शोषण गर्न नहुने जस्ता नारा लेखिएका प्लेकार्ड बोकेर किसानहरुले प्रदर्शन गरेका थिए ।
प्रदर्शनपछि उनीहरूले जिल्ला प्रशासन कार्यालयमार्फत सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका छन् ।
यसअघि लामो समय घोराहीमा आन्दोलन गर्दा पनि आवाजको सुनुवाइ नभएपछि सरकारलाई दबाब दिन भन्दै दाङका ३९ जना मोही किसान काठमाडौं गएका छन् । उनीहरूले ८ फागुनदेखि ७ चैतसम्म घोराहीमा विभिन्न आन्दोलनका कार्यक्रम गरेका थिए । त्यसपछि सरकारले वार्ता गरेर माग पूरा गर्ने आश्वासन दिएको थियो ।
७ चैतमा भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्रालयमा भएको वार्तापछि स्वर्गद्वारी गुठीपीडित किसानको माग सम्बोधन गर्ने गरी नयाँ एकीकृत गुठीसम्बन्धी कानुन तर्जुमा गर्ने प्रक्रिया सुरु गर्ने सहमति भएको थियो ।
मन्त्रालयका सहसचिव कृष्णप्रसाद सापकोटाको नेतृत्वमा गठित वार्ता तथा अध्ययन समितिले मोही किसानसँग वार्ता गरी उक्त सहमति गरेको थियो । वार्ताका क्रममा तत्कालीन भूमि व्यवस्था, सहकारी तथा गरिबी निवारण मन्त्री बलराम अधिकारीले पनि गुठीसम्बन्धी एकीकृत कानून ल्याएर भूमिको अवैध स्वामित्व अन्त्य गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका थिए ।
सहमति भएको १ वर्ष पुग्न लाग्दा पनि कार्यान्वयन नभएपछि मोही किसान फेरि आन्दोलित भएको स्वर्गद्वारी गुठीपीडित मोही किसान संघर्ष समितिका अध्यक्ष प्रभु चौधरीले बताए ।
१४ चैत, २०६२ मा सर्वोच्च अदालतले स्वर्गद्वारी गुठी विशेष प्रकृतिको निजी गुठी भएको ठहर गर्दै आश्रमको स्वायत्ततामा आँच पुग्ने गरी आश्रमको नाममा दर्ता भएको जग्गा कुनै पनि किसिमले खण्डित र हिनामीना हुन नदिनू भनी परमादेश जारी गरेपछि मोही किसान जग्गाको अधिकार पाउनबाट वञ्चित भएका हुन् । स्वर्गद्वारी आश्रमको १०३४ बिघा १७ कट्ठा ७ धुर जग्गामध्ये ७५३ बिघा जग्गामा मोही कायम रहेको छ । उक्त जग्गामा ३ हजार ५ घरधुरी मोही छन् । जसमा १५ हजार बढी सदस्य आश्रित छन् ।
