राजदूत सुवेदीले सम्हाले साउदीमा कार्यभार

काठमाडौं : साउदी अरबका लागि नेपालका नवनियुक्त राजदूत नवराज सुवेदीले कार्यभार सम्हालेका छन् । बुधबार साउदी अरेबिया पुगेका राजदूत सुवेदीले बिहीबारदेखि आफ्नो पदभार सम्हालेका हुन् । 

नवनियुक्त राजदूत सुवेदी बिहीबार बिहान हिमालय एयरलाइन्सको उडानबाट राजधानी रियाद पुगेका थिए ।  उनलाई विमानस्थलमा साउदी अरबका विदेश मन्त्रालयका शिष्टाचार विभागका अधिकारी र दूतावासका कर्मचारीहरुले स्वागत गरेका थिए । 

साउदी अरबमा नेपाली कामदरका समस्या लामो समयदेखि समाधान हुन सकेको छैन । यस्तो अवस्थामा राजदूत सुवेदीले कुटनैतिक सेवा शुरूवात गरेका छन् । 

साउदी अरबमा कार्यभार सम्हाल्न जानुअघि उनले नेपालमा सबै पक्षभन्दा मजदुर संगठनका नेताहरूसँग बाक्लो छलफल गरेकोले उनको दृष्टिकोण मजदुरको हितमा मात्र ‘एकपक्षीय’ हुनसक्ने कतिपयले चिन्ता व्यक्त गरेका छन् ।

वैदेशिक रोजगारको पीडाले चौधरीलाई उद्यमी बनायो

कञ्चनपुर : भीमदत्त नगरपालिका– १४स्थित नयाँ कटानका दिलबहादुर चौधरीले विदेशबाट फर्केपछि पशुपक्षी फार्म सञ्चालनबाट मनग्ये आम्दानी लिँदै आएका छन् । कतारमा झण्डै डेढ दशक बिताएर फर्किएका उनले घरमै १३ लाख रूपैयाँ लगानी गरी रिदम पशुपक्षी फार्म सञ्चालन गरे । 

चौधरीको फार्ममा चिनियाँ, निसान, डिउरो, हेमसार, योगसार र धराने कालो बँगुर जातका १० वटा बँगुर, चार हजार ब्रोइलर कुखुरा, एक सय स्थानीय जातका कुखुरा र २५ वटा बाख्रा छन् । गत वैशाखमा मात्रै उनले ३५ वटा बँगुरका पाठा बिक्री गरी र एक लाख पाँच हजार आम्दानी गरे । अझै फार्ममा २२ बँगुरका पाठा बेच्नका लागि तयारी अवस्थामा छन् । 

गत महिना मात्रै चौधरीले र तीन हजारको कुखुरा बिक्री गरे । फार्ममा पालिएका ब्रोइलर कुखुरा चार पटक बिक्री गरिसक्नु भएका उनलाई शुरुको दुई पटक खासै नाफा नभए पनि पछिल्ला दुई पटक भने सोचेभन्दा राम्रै नाफा भएकोे छ । वर्षमा चौधरीले फार्मबाट रु पाँच लाख आम्दानी गर्दै आएको र यसबाट परिवारको खर्च सहज रुपमा चलेको छ ।

‘फार्ममा रहेका बँगुर, बाख्रा, ब्रोइलर कुखुरा र स्थानीय जातका कुखुरा बेच्नका लागि बजारको निकै अभाव छ,’ उनले भने, ‘ग्राहक खोज्दै बजार चहार्दै हिँडनु परेको छ । निकै प्रतिस्पर्धा हँुदा सस्तोमै फार्ममा पालिएका पशुपक्षी बेच्नुपर्ने बाध्यता छ ।’

फार्ममा रहेका पशुपक्षी बिक्रीका लागि बजार सहज भए व्यवसायलाई विस्तार गर्न सकिने चौधरीले बताए । फार्ममा बढी लगानी गरे डुब्ने डर छ । बजारको अवस्था हेरेर पशुपक्षी पालिएको उनले बताए ।  २०७७ मा वैदेशिक रोजगारीबाट घर फर्केपछि स्वदेशमै केही गर्नुपर्छ भन्ने मनसाय लिएर फार्म सञ्चालन गरेको चौधरीको भनाइ थियो । ‘विदेशी भूमिमा पसिना चुहाएर १८ घण्टाभन्दा बढी चर्को घाममा काम गर्नुपर्दथ्यो,’ उनले भने, ‘त्यही दुःख सम्झदै स्वदेशमै काम गर्ने निधो गरी फर्केको हुँ ।’ 

फार्म सञ्चालन गरेपछि परिवारको खर्च चलेको र फार्ममा विहानीको झिसमिसेसँगै झमक्क साँझ नपरुञ्जेलसम्म काम गर्ने गरेको चौधरीले बताए । फार्ममा उनीसँगै उनकी श्रीमती र घरका अन्य सदस्यलेसमेत साथ दिँदै आएका छन् । कोरोना संक्रमण फैलिएपछि बजार नपाउँदा फार्ममा पालिएका पशुपक्षी घाटा खाएर बेच्नु परेको दुःखेसो चौधरीको थियो । ‘कोरोनाका कारण व्यवसाय नै थला प¥यो,’ उनले भने, ‘लगानी आधा डुब्यो । कोरोनाको संक्रमण घटेसँगै हाल व्यवसायले गति लिन थालेको छ ।’ 

अझै व्यवसायलाई विस्तार गर्ने चौधरीको सोच छ । त्यसका लागि लगानी जुटाउन विभिन्न बैंकमा पुगेपनि ऋण भने पाउन कठिन भएको छ । ‘बैंकले आर्थिक मन्दिका कारण ऋण दिन बन्द गरेका छन्,’ उनले भने, ‘ऋण पाइए व्यवसायलाई विस्तार गरी नगरपालिकामै नमूना पशुपक्षी फार्म सञ्चालन गर्ने योजना छ ।’ सरकारी अनुदानसमेत चौधरीले हालसम्म पाउन सकेका छैनन् । रासस

अल ताक्वेत म्यानपावरमा विभागको छापा

काठमाडौं : आकर्षक तलब र सुविधामा कतार पुलिसमा रोजगारी दिलाउने भन्दै १५ लाख रूपैयाँ असुलेको आशंकामा वैदेशिक रोजगार विभागले अल ताक्वेत ओभरसिज नेपाल प्रा.लि.मा अनुगमन भन्दै छापा मारेको छ । 

विभागमा  २७९/०५८/०५९  दर्ता रहेको उक्त म्यानपावर कम्पनीले नेपाली युवालाई  कतार पुलिसमा पठाउने भनी अन्तर्वार्ताको मितिसमेत तोकेको र उक्त म्यानपावर कम्पनीले १५ लाखसम्म उठाएको भन्ने समाचार सार्वजनिक भएकोले अनुगमन गरी कागजात बरामद गरिएको विभागका निमित्त महानिर्देशक कृष्णप्रसाद भुसालले मध्यान्हलाई जानकारी दिए ।

निमित्त महानिर्देशक भुसालले म्यानपावर कम्पनीका सञ्चालकलाई अनुसन्धानका लागि विभागमा उपस्थित गराइएको र नेपालस्थित कतारको दूतावास तथा कतारस्थित नेपाली दूतावासमा त्यसबारेमा जानकारीका लागि बिहीबार नै पत्राचार गरिएकोे बताए ।

उक्त म्यानपावर कम्पनीले गत वर्ष भदौ १३ गते कतारको मिनिष्ट्री अफ ईन्टेरियर ह्युमन रिसोर्सेस डिपार्टमेन्टका लागि भन्दै ४ हजार २ सय कतारी रियाल करिब १ लाख ३७ हजार नेपाली रुपैयाँ तलब हुने भन्दै २ सय कतार पुलिसको डिमाण्ड प्रकाशित गरेकोे थियो ।

कतारस्थित नेपाली दूतावासबाट प्रमाणित भएको करिब १५ दिनपछि सो मागपत्र स्वयं दूतावासले रद्द गरेको थियो । कतारको आन्तरिक मन्त्रालयले नेपाली नागरिक काम गरिएको कोटामा अन्यत्रबाटै पदपूर्ति गरिएको जानकारी दिएको भन्दै कतार प्रहरी सेवाको मागपत्रबाट श्रमिक लिन नमिल्ने अवस्था आएको बताइएको थियो ।

कतारस्थित नेपाली दूतावासले २९ अगष्ट २०२१ मा २ सय नेपालीलाई कतार प्रहरीमा भर्ना गर्ने गरी अल तक्वेत म्यानपावरका नाममा गरेको मागपत्र प्रमाणीकरणलाई रद्द गरेको थियो ।

निमित्त महानिर्देशक भुसालले सोही सूचनाको आधारमा अन्तर्वार्ता गरिएको हो वा के हो ? भन्ने विषयमा अनुसन्धान भइरहेको बताए । अनुगमनका क्रममा राहदानी भने फेला नपरेको विभागको भनाइ छ ।

यसअघि कतार पुलिसका लागि कतार पठाउने बहानामा प्रति व्यक्ति ८ देखि १० लाखसम्म असुलेर ठगी धन्दा चलाउने गिरोह सक्रिय भएको सार्वजनिक भएको थियोे । कतार पुलिसमा भारतीय विमानस्थल प्रयोग गर्दै मानिसहरु पुगेको कतारस्थित नेपाली दूतावासले जानकारी गराएको करिब एक वर्षअघि विभागले बताएको थियोे ।

विदेशबाट नेपाली श्रमिकको मागपछि विभागबाट पूर्वस्वीकृति लिएर मात्र कामदार छनोट गर्ने कानूनी प्रावधान छ । कतार पुलिसमा रोजगारीमा जान निःशुल्क भिसा र टिकट दिने भने पनि १० लाखसम्म असुली गर्ने गरेको गुनासो आउने गरेकोे विभाग स्रोतको भनाइ छ ।

परराष्ट्रले नै हस्तक्षेप गर्नुपर्ने माग

काठमाडौं : नेपालस्थित साउदी अरेबियाको दूतावासमा उत्पन्न भिसा समस्याको समाधान लामो समयदेखि नभएको विषयलाई नेपाल सरकारले गम्भीरताका साथ लिनुपर्ने वैदेशिक रोजगार व्यवसायीको माग रहेको छ । यद्यपि दूतावासको गलत रवैयाविरुद्ध कोही पनि व्यवसायीहरु खुलेर विरोध गर्न सक्दैनन् । 

दूतावासको ‘ब्ल्याक लिष्ट’मा पर्ने डरले व्यवसायीहरुले खुलेर विरोध गर्न नसकेका हुन् । वैदेशिक रोजगार व्यवसायीको छातासंस्था नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका तर्फबाट विगतमा पटकपटक समस्याको समाधानका लागि पहल भएपनि त्यो पहल समस्याको तुलनामा  पर्याप्त नदेखिएको भन्दै व्यवसायीहरूले कामदार लिने मुलुकले कामदार लैजाने देशका व्यवसायी र कामदारको समस्याप्रति देखाउनुपर्ने सम्मान नदेखिएपछि त्यसमा परराष्ट्र मन्त्रालयले नै साउदी राजदूतलाई बोलाएर समस्या समाधानको पहल लिनुपर्ने बताए । 

नाम नछाप्ने शर्तमा एक व्यवसायीले भने, ‘लामो समय समस्याको समाधान नहुँदा संघमार्फत भएको पहल कूटनैतिक मर्यादाको त्रासमा कडिकडाउका साथ उठाउन नसकिएको पनि हुनसक्छ । त्यसैले सरकारीस्तरमा नै पहल हुनुपर्ने बाध्यता महसुस भएको छ ।’

मञ्चद्वारा व्यवसायी जिसीलाई सम्मान

काठमाडौं : नेपाल गणतान्त्रिक वैदेशिक रोजगार व्यवसायी मञ्चले मानार्थ विद्यावारिधि उपाधि प्राप्त युवा व्यवसायी तथा उद्यमी ईश्वर जिसीलाई सम्मान गरेकोे छ । युवा उमेरमै उद्यम तथा वैदेशिक रोजगार क्षेत्रमा उल्लेखनीय काम गरेकोमा व्यवसायी जिसीलाई युरोपियन इन्टरनेशनल युनिभर्सिटीले ‘ग्लोबल लिडरसीप इन बिजनेश म्यानेजमेन्ट’मा मानार्थ विद्यावारिधि प्रोफेसनल डाक्टरको प्रमाणपत्र प्रदान गरेको थियो ।

नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघका पूर्वसचिव र नेपाल वैदेशिक रोजगार गणतान्त्रिक मञ्चका सल्लाहकारसमेत रहेका जिसी नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघ अन्तर्गत उद्योग समितिका सदस्यसमेत हुन् ।

नेपालको वैदेशिक रोजगार क्षेत्रमा करिब दुई दशकदेखि सक्रिय जिसी रोटरी क्लब अफ सैंबु भैंसेपाटीका प्रेसिडेण्ट, फच्र्यून हेल्थ केयरका डाइरेक्टर, एचडी ईण्डष्ट्रिज प्रा.लि.का चेयरम्यान, सेभेनस्टार डेभलपमेण्ट सेण्टरका संस्थापक अध्यक्ष, नेपाल हिमालयन एग्रिकल्चर एण्ड बी फर्मका अध्यक्ष, एच डी होलिडे ट्राभल्स एण्ड टूर्सका अध्यक्ष तथा सीईओ एवं अक्सफोर्ड इण्टरनेशनल प्रा.लि.का संचालक हुन् । 

बुधबार आयोजित सम्मान कार्यक्रममा नेकपा माओवादी केन्द्रका पोेलिव्युरो सदस्य एवं सञ्चारकर्मी ओम शर्माले अन्य क्षेत्रका साथै वैदेशिक रोजगारका क्षेत्रमा व्यवसायी जिसीले प्राप्त गरेको उपलब्धि व्यवसायका माध्यमबाट मुलुक र समाजमा केही नयाँ गर्न चाहने युवा व्यवसायीहरूका लागि अनुकरणीय रहेको बताए । 

मञ्चका अध्यक्ष धनलाल जैसीले मञ्चका सल्लाहकार जिसीले मानार्थ विद्यावारिधि प्राप्त गर्दा मञ्च र आम वैदेशिक रोजगार व्यवसायीहरुले गौरव महसुस गरेकोे बताए । मञ्चका महासचिव कुन्छा दोर्जे डिम्दोङ्गले वैदेशिक रोजगार क्षेत्रको सानातिना कमजोरीलाई पक्रेर आम व्यवसाय र व्यवसायीमाथि प्रहार भइरहेको अवस्थामा मञ्चका सल्लाहकार जिसीले अन्तर्राष्ट्रियस्तरमा प्राप्त गरेकोे उपाधिले सबैलाई उत्साहित भएर अघि बढ्ने हौसला मिलेको र आम व्यवसायीलाई खुसी तुल्याएको बताए । 

सम्मानित व्यवसायी जिसीले २२ राष्ट्रका युवा व्यवसायीलाई प्रदान गरिएको उपाधि आफुले पनि प्राप्त गर्दा आगामी दिनमा थप उत्साह, मेहनत र पारदर्शितामा आधारित भई काम गर्ने प्रेरणा मिलेको बताए । वैदेशिक रोजगार व्यवसायले नै आफूलाई अन्तर्राष्ट्रियस्तरको उपाधिका लागि योग्य बनाएको बताउँदै व्यवसायी जिसीले व्यवसायमा निरन्तरता, इमानदारिता, प्रतिवद्धता महत्वपूर्ण हुने धारणा राखे । आम व्यवसायी नम्रताका साथ सेवाग्राहीलाई उच्चतम सन्तुष्टि हुने गरी सेवा दिन तत्पर हुनुपर्ने उनको सुझाव थियो । 

व्यवसायी जिसीले वैदेशिक रोजगार क्षेत्रलाई निरन्तरता दिँदै स्वास्थ्यको क्षेत्रमा राष्ट्रले नै उपलब्धि महसुस गर्ने गरी परिणाम निकाल्न काम गरिरहेको जानकारी दिए । उनले भने, ‘स्वास्थ्यका क्षेत्रमा महत्वपूर्ण नयाँ खोज अनुसन्धानको प्रक्रिया जारी छ ।’

साउदी दूतावासको कार्यशैलीबाट व्यवसायीहरु पीडित

काठमाडौं : वैदेशिक रोजगार व्यवसायीहरूले नेपालस्थित साउदी अरेबियाको दूतावासले प्रणाली अपडेट गर्ने भन्दै विभिन्न बहानामा भिसा प्रक्रियामा आलटाल गरेपछि गम्भीर समस्या झेल्नुपरेको बताएका छन् । रोजगारीका लागि साउदी अरब जाने कामदारको लागि नेपालस्थित साउदी  दूतावासले भिसा जारी गर्दै आएको छ ।

भिसा प्रक्रियामा अनिवार्य मानिएको साउदी आईडी नवीकरण नभएर लामो समयदेखि समस्या झेलिरहेका व्यवसायीहरूले दूतावासले प्रणालीमा अपग्रेड गर्ने भन्दै राहदानी लिन छोडेपछि आफूहरू थप समस्यामा परेको वैदेशिक रोजगार व्यवसायीहरूले बताएका छन् । उनीहरूले दूतावासले समस्याको तत्काल समाधान नदिए नेपाली कामदार रोजगारीका लागि उक्त मुलुक पठाउन नसकिने अवस्था उत्पन्न हुने खतरा देखिएको बताएका छन् ।

नेपालस्थित साउदी दूतावासले भिसाका लागि राहदानी नलिदा लामो प्रयासपछि प्राप्त गरे गरेकोे डिमाण्डको म्याद नै समाप्त हुने र रोजगारदातासँगको सम्बन्ध पनि विग्रने अवस्था उत्पन्न भएको व्यवसायीहरूको भनाइ छ ।

नेपालले संस्थागतरूपमा विश्वका १ सय १० मुलुकमा कामदार पठाउने गरेको छ । त्यस मध्ये खाडीका साउदी अरबसहित ६ मुलुक र मलेसिया प्रमुख श्रम गन्तव्यका रूपमा रहेका छन् । तर नेपालस्थित साउदी दूतावासबाट हुने भिसा प्रक्रियामा सबैभन्दा झन्झटिलो र कतिपय अवस्थामा अपमानजनक रहेकोे व्यवसायीहरूको भनाइ छ । अन्य देश प्रविधि मार्फत अनलाइनबाटै भिसा प्रक्रियामा अभ्यस्त भइसक्दा साउदी दूतावास ‘म्यानुअल’ अर्थात कागजात सहितको फाईल प्रक्रियामा अल्झेर काम गरिरहेको व्यवसायीहरूको भनाइ छ । 

सानो कागज छुटेपनि आफ्नो मुलुकको आधिकारिक सरकारी निकायले प्रमाणित गरेकोे कागज नै माग गरिने गरेकोे कारणले लामो समयदेखि खडा गरिएको समस्याको समाधान हुन नसकेको व्यवसायीहरूले बताउने गरेका छन् । दूतावासले अनावश्यक समस्या खडा गरेको भन्दै आफूहरूले समाधानका लागि परराष्ट्र मन्त्रालयको समेत ध्यानाकर्षण गराएको तर सामान्य प्राविधिक समस्या हुँदा पनि त्यसैको बहानाबाजी गरेर दूतावासले कामदारको राहदानीमा भिसा लगाउन असहयोग गर्ने व्यवसायीहरुको भनाइ छ ।

अरु त अरु दूतावासमा माग गरिएका सबै सक्कली कागजात द्रुत गतिमा साउदीबाट मगाएर ती सक्कल कागजात र राहदानी बुझाउँदा पनि दूतावासका सम्बन्धित अधिकारीहरुले सक्कल कागजात त लिने तर राहदानी भने नलिने गरेको पाइएको छ । ती अधिकारीले राहदानीका लागि पछि खबर गरिनेछ भन्ने तर लामो समय बित्दा पनि नबोलाएर मेडिकल एक्सपाएर र कोटा नै गुम्ने अवस्था आउन थालेको पीडित व्यवसायीहरुले मध्यान्हलाई आफ्नो नाम उल्लेख नगर्ने शर्तमा बताएका छन् । 

नेपालस्थित साउदी दूतावासले कामदारको भिसा प्रक्रियामा व्यवसायीहरुलाई उपलब्ध गराएको साउदी आईडीको बार कोड कार्यान्वयन गर्ने गरेकोे छ । तर पछिल्लो समयमा बारकोड मिलेन भनेर अपमानजनक ढंगले व्यवहार गरेको कतिपय व्यवसायीहरुको भनाइ छ । साउदी अरेबियाका तत्कालीन राजदूत मुसैद एस अल मारवानी नेपाल आउँदा साउदी अरेवियाको विकासमा नेपाली कामदारले महत्वपूर्ण योगदान गरेको कारण नेपाली कामदारको भौतिक तथा पेशागत सुरक्षा एवं सेवा सुविधामा विशेष ध्यान दिने बताएका थिए । उनी आफ्नो चार वर्षे कार्यकाल पूरा गरेर स्वदेश फर्किसक्दा समेत दूतावासको व्यवहारमा कुनै परिवर्तन नभएको बरू थप अनुदार भएको व्यवसायीहरूको गुनासो छ । 

नाम नछाप्ने शर्तमा एक व्यवसायीले भने, ‘साउदी दूतावासले नेपाली भूमिमै व्यवसायीहरुलाई चरम अपमान गरेको छ । विभिन्न बहानाबाजी गरेर आफ्नै भूमिमा व्यवसायी अपमान हुनु लज्जाको विषय भएको छ । हाल करिब ४ लाख नेपाली कामदार कार्यरत रहेका छन् ।’

साउदीस्थित नेपाली दूतावासको वृहत अन्तरक्रिया कार्यक्रम स्थगित

काठमाडौं : साउदी अरबस्थित नेपाली दूतावासले आगामी भदौ पहिलो हप्ता गर्ने गरी तय गरेकोे वृहत अन्तरक्रिया कार्यक्रम स्थगित गरेको छ । विभिन्न कारणले उक्त मुलुकमा कार्यरत नेपाली कामदारको समस्या गहिरिएको भन्दै सुधारका लागि रियादस्थित नेपाली दूतावासले आगामी भदौ ३ गते दूतावासमा वृहत अन्तरक्रिया आयोजना गर्ने तय गरेको थियो ।

दूतावासले नेपाल वैदेशिक रोजगार व्यवसायी संघको मुख्य नेतृत्व र उक्त मुलुकमा वार्षिक तीन सय बढी कामदार पठाएका म्यानपावर कम्पनीका सञ्चालकलाई अन्तरक्रियामा भाग लिनका लागि पठाउन पत्र पठाएको थियो ।

हाल करिब ४ लाख नेपाली कामदार कार्यरत रहेको उक्त मुलुकमा साउदी श्रम कानून, रोजगारदाताको असहिष्णु व्यवहार, नेपाली कामदारको अराजक तथा अज्ञानी व्यवहार र केही म्यानपावर कम्पनीको गैरजिम्मेवार प्रवृत्तिले नेपाली कामदार शोषणमा परेको नेपाली दूतावासले बताएको छ । 

साउदीका लागि नवनियुक्त नेपाली राजदूत नवराज सुवेदी यसै हप्ता साउदी अरब जाने तयारीमा छन् । दूतावासले नवनियुक्त राजदूत सुवेदीले पदभार ग्रहण गरेपछि उनीसँगको सल्लाहमा अन्तरक्रियाको लागि नयाँ मिति तय गरिने बताएको छ । हाललाई रोकिए पनि पूर्वनिर्धारित अन्तरक्रिया छिट्टै गरिने बताइएको छ ।

केही समययता साउदी अरबको रोजगारी विभिन्न कारणले समस्यामा रहेको छ । दूतावासले साउदी अरबको रोजगारलाई पीडित र शोषणमुक्त बनाउन नीतिगत, संरचनागत, प्रक्रियागत, व्यवहारगत र प्रविधिगत सुधार, अन्तरनिकाय सम्बन्ध तथा व्यापक जनचेतनामूलक कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने बताएको छ ।

साउदी अरबमा केही नेपाली व्यापार र सेवा क्षेत्रमा भएपनि अधिकांश नेपाली कम तलब र जोखिमपूर्ण मानिने निर्माण क्षेत्रमा कार्यरत रहेका छन् । 

पछिल्लो अवस्थामा वैदेशिक रोजगारीको सिलसिलामा केही म्यानपावर र अनधिकृत एजेन्टको झुटो आश्वासनमा परी साउदी अरबमा जाने, तर त्यहाँ गएपछि म्यानपावर तथा एजेन्टद्वारा भनिए अनुसारका काम, तलब र अन्य सुविधाहरु नपाउने, विदेश जाँदा चर्को ब्याजमा ऋण लिएर गएको र थोरै तलबमा सन्तुष्ट नहुने, धेरै तलबको प्रलोभनमा पर्ने, अकामा बनाउन समय लाग्ने, नेपाल फर्किन चाहे पनि सहजै नेपाल फर्किन नपाउने, कम्पनी, म्यानपावर एजेन्ट सबैतिर आफ्नो कुरा राखे पनि सुनुवाइ नहुँदा नेपाल फर्कन नसक्ने अवस्थामा केही नेपालीहरु भागेर अलपत्र पर्ने समस्या रहेकोे कामदारहरूले बताउने गरेका छन् । 

तलब नपाउने र अकामा नबन्ने समस्या परेपछि कम्पनी वा नेपाल सरकारबाट सहयोग पाउन  कठिन र लामो समय लाग्ने भएकाले कम्पनी छोडेर भाग्ने समस्या साउदीको गम्भीर समस्या रहेको कतिपयको भनाइ छ । 

यस्तै मलेसियाको रोजगारी खुलेको र तलब पनि बढेका कारण करार अनुसारको तलब सुविधा नपाएको बहानाबाजी गरेर नेपाल फर्काउन कामदारहरुले दबाब दिने प्रवृत्ति पनि उत्तिकै रहेको व्यवसायीहरूको भनाइ छ ।

खुल्यो श्रम काउन्सिलर र सहचारीको आवेदन

काठमाडौं : श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयले नेपाली कामदार वैदेशिक रोजगारीमा जाने खाडी तथा मलेसियामा नयाँ काउन्सिलर श्रम र श्रम सहचारीको आवेदन खुला गरेकोे छ ।

मन्त्रालयले कतारको दोहा, मलेसियाको क्वालालम्पुर, दक्षिण कोरियाको सियोलमा राजपत्रांकित द्वितीय श्रेणीका उपसचिवलाई काउन्सिलर श्रम र मलेसिया, संयुक्त अरब इमिरेट्सको आबुधावी, साउदी अरेबियाको जेद्धा र ओमनको मस्कटमा राजपत्रांकित द्वितीय श्रेणीका शाखा अधिकृतलाई श्रम सहचारी नियुक्त गर्ने गरेकोे छ । हाल मलेसियामा काउन्सिलर श्रममा दीपक ढकाल, कतारमा कृष्णप्रसाद खनाल र रमा भट्टराई कार्यरत रहेका छन् ।

मन्त्रालयको नयाँ सूचनाअनुसार साउन २० गतेदेखि ३५ दिनभित्र योग्यता पुगेका ईच्छुक कर्मचारीले आवेदन दिन सक्नेछन् । आवेदनपछि प्रस्तुतीकरण तथा अन्य प्रयोगात्मक परीक्षा गरिने मन्त्रालयले जनाएको छ ।

केही दिनअघि मात्रै साउदी अरेबिया, संयुक्त अरब इमिरेट्स, बहराइन र कतारका लागि नियुक्त काउन्सिलर श्रम र श्रम सहचारीहरु अभिमुखीकरण सम्पन्न गरी त्यसतर्फ लागेका थिए । साउदी अरेबिया, रियादको काउन्सिलरमा देवेन्द्र कार्की र संयुक्त अरब इमिरेट्सका लागि दीनबन्धु सुवेदी, बहराइनको श्रम सहचारीमा जमुना काफ्ले र कतारका लागि कृष्ण पौडेललाई नियुक्त गरेको थियो । 

नेपाली कामदारको हक अधिकारको संरक्षण, समस्या परेको अवस्थामा उद्धार तथा रोजगारदाता र कामदारबीच भएको विवाद समाधानमा काउन्सिलर श्रम र श्रम सहचारीहरुले भूमिका खेल्नुपर्ने ऐनमा व्यवस्था छ ।

विदेशबाट फर्किएर पशुपालन

बेनी : म्याग्दीको अन्नपूर्ण गाउँपालिका–१ दोबाका ४६ वर्षीय कुलप्रसाद पुर्जाले १२ वर्ष मलेसियामा पसिना बगाए । त्यसबाट परिवारको घर खर्चबाहेक थप आम्दानी गर्न नसकेपछि गाउँ फर्किएर उनी पशुपालनमा लागे । किसानसमेत राजनीतिमार्फत समाज रुपान्तरणको अभियानमा लाग्न सक्छन् भन्ने सन्देश पुर्जाले दिएका छन् । 

दोवावेशी बाख्रापालन फार्म स्थापना गरेका पुर्जा निवर्तमान वडा सदस्य पनि हुन् । अहिले अधिकांश समय बाख्रापालनमै खर्चिन थालेका पुर्जाले समय व्यवस्थापन गरेर पार्टी संगठनको कामलाई अघि बढाउने गरेको बताए । दुई वटा पैँचो बाख्रा लिएर बाख्रापालन शुरु गरेका उनको फार्ममा अहिले ६० वटाको हाराहारीमा बाख्रा छन् । एक वर्षमा बाख्राको संख्या सय पुर्‍याउने पुर्जाको योजना छ । 

वर्षमा एक लाखको खसीबोका बिक्री भएको बताउँदै पुर्जाले फार्मबाट उत्पादन भएका बोका र बाख्राको लागि बजारको अभाव नभएको र माग पुर्‍याउन नसकेको बताए । दोवालाई बाख्रापालनको पकेटक्षेत्र समेत घोषणा गरिएको छ । पुर्जाको हजुरबुबाले परम्परागत रुपमा भेडापालन गर्दै आएका थिए । 

फार्ममा एक जनालाई नियमित रोजगारीसमेत दिइएको छ । फार्ममा स्थानीय र उन्नत जातका बाख्रा पालन हुने गरेको छ । पुर्जाको फार्ममा तीन वटा भैँसी छन् । उनले बेँशी नजिकैको सुनारीमा वार्षिक रु २० हजार भाडा तिर्ने गरी जग्गा भाडामा लिएर बंगुर र माछापालनसमेत गर्ने तयारी गरेका छन् । रासस

मलेसियाद्वारा कामदार भर्ना प्रक्रिया आधा महिना स्थगित

काठमाडौं : मलेसियाले आगामी अगष्ट १५ देखि ३१ तारिख अर्थात साउन ३० गतेदेखि भदौ १५ गतेसम्म नेपालीसहित विदेशी कामदारको भर्ना प्रक्रिया स्थगन गर्ने बताएको छ । मलेसियाको मानव संशाधन मन्त्रालयले मलेसियाको श्रम कानूनमा गरिएको संशोधन कार्यान्वयन गर्न उक्त अवधिका लागि विदेशी श्रमिकका लागि आवेदन नलिने बताएको छ ।

मलेसियाको सरकारी सञ्चारमाध्यम बेर्नामाका अनुसार अगष्ट १४ सम्ममा दिइएका आवेदनहरु अगष्ट महिनाको ३१ तारेखभित्रमा एप्रुभल प्रक्रिया सक्ने र सेप्टेम्बर पहिलो तारेखदेखि नयाँ कानून अनुसारको विदेशी कामदार प्रक्रिया शुरूवात गरिने छ ।

मलेसियाले सेप्टेम्बर पहिलो तारेखदेखि गत अप्रिलमा संशोधन गरिएको रोजगार कानून २०२२ लागू हुने र त्यसले विदेशी कामदार भर्ना गर्दा नयाँ प्रक्रिया अवलम्बन गर्ने समाचारमा उल्लेख छ । 

नयाँ कानूनमा सुत्केरी बिदा ६० दिनबाट बढाएर ९८ दिन पुर्‍याइएको छ । गर्भवती कामदारलाई राजगारीबाट हटाउन प्रतिबन्ध लगाइएको छ भने महिला कामदार सुत्केरी भएको अवस्थामा पुरूष कामदारलाई पनि निश्चित अवधिका लागि तलबसहितको बिदा दिने जस्ता प्रावधान रहेका छन् । 

मलेसियाले आप्रवासी कामदारका सम्बन्धमा प्रयोग गरिरहेको फरेन वर्कर सेन्ट्रलाईज्ड म्यानेजमेन्ट सिष्टम (एफडब्लुसीएमएस) प्रणालीमा समस्या देखिएका कारणले विदेशी कामदारको भिसा प्रक्रियामा ढिलाइ भइरहेको छ । यस्तो अवस्थामा नयाँ कानून कार्यान्वयन गर्ने तयारीले मलेसियाको भिसा प्रक्रियामा थप ढिलाइ हुने कतिपयको चिन्ता छ ।