हिमेश बि.क/मध्यान्ह
धनगढी : कञ्चनपुरको दोधारा–चाँदनी सुख्खा बन्दरगाह निर्माणका लागि प्रक्रिया सुरु भएको छ । तेस्रो मलुकुसँगको व्यापारको ढोका खोल्न दोधारा–चाँदनी तथा एकीकृत चौकीको गुरुयोजनालाई अन्तिम रुप दिने काम भएको छ ।
इन्टरमोडल यातायात विकास समिति परियोजना कार्यान्वयनको अन्तिम गृहकार्यमा जुटेको छ । यो परियोजना समग्र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा विकासको कोशेढुंगा हुने अपेक्षा गरिएको छ । इन्टरमोडल यातायात विकास समितिको कार्यकारी निर्देशकमा आशिष गजुरेल आएपछि परियोजनाले तीव्रता पाएको हो । यो परियोजना सरकारकै लागतमा निर्माणमा हुने हो । कञ्चनपुरको महाकाली पारी दोधारा–चाँदनीको गौरीशंकर र मायापुरी सामुदायिक जंगल क्षेत्रमा प्रस्तावित यो परियोजनाका लागि २ सय ८० बिघा जमिन प्राप्तिको सुनिश्चितता भइसकेको छ ।
इन्टरमोडल यातायात विकास समितिको कार्यकारी निर्देशक गजुरले भन्छन्, यो परियोजनाले समग्र सुदूरपश्चिमको समृद्धिको ढोका मात्रै खोल्ने छैन । तेस्रो मलुकुसँगको व्यापारको ढोकालाई पनि यसले सहज बनाउने छ ।’ गजुरेल परियोजना कार्यान्वयनका लागि अन्तिम गृहकार्य भइरहेको बताउँछन । गजुरेल भन्छन्, ’यसलाई हामी तीन वर्ष १० महिनामा निर्माण सम्पन्न गरी सञ्चालनमा ल्याउने लक्ष्य राखेका छौं ।’
यो परियोजना सरकारकै लागतमा निर्माणमा हुने हो । कञ्चनपुरको महाकाली पारी दोधारा–चाँदनीको गौरीशंकर र मायापुरी सामुदायिक जंगल क्षेत्रमा प्रस्तावित यो परियोजनाका लागि २ सय ८० बिघा जमिन प्राप्तिको सुनिश्चितता भइसकेको छ । परियोजनाको पहिलो फेजको लागत ६ अर्ब ९८ करोड १६ लाख रहेको छ । यसअन्तर्गत रेलबाहेकका संरचना तयार गरिने छ । परियोजना निर्माणका लागि स्थानीय समुदायबाट सहमति प्राप्त भइसकेको छ । सरकारले पनि बन्दरगाह निर्माण प्राथमिकतामा राखेका कारण परियोजनाले गति लिने र समयमै सम्पन्न हुने विश्वास रहेको गजुरेलले मध्यान्हलाई जानकारी दिए ।
इन्टरमोडल यातायात विकास समितिका कार्यकारी निर्देशक गजुरेल यो परियोजनामा नेपाली अनुभव प्रयोग गर्ने बताउँछन् । उनी भन्छन्, ‘यसअघि उत्तरतर्फ चीन र दक्षिणतर्फ भारतीय सहयोगमा व्यापार पूर्वाधार बन्ने गरेकोमा हामीले दोधारा–चाँदनीमा भने आफ्नै अनुभव प्रयोग गर्दैछौं । हामीले चोभारमा आफ्नै अनुभवले आयोजना सम्प्पन उन्मुख अवस्थामा पुगेका छौं, त्यो अनुभव दोधारा– चाँदनीमा प्रयोग गछौं ।
यसले सुदुरपश्चिमको असहजता यसले अन्त्य गर्ने विश्वास छ । सुदूरपश्चिम प्रदेशमा हुने व्यापारका लागि माल वस्तु ढुवानीका ट्रक कन्टेनर अहिले नेपालगञ्ज र भैरहवाबाट त्यतातर्फ जाने गरेका छन् । गजुरेलका अनुसार तेस्रो मलुकुसँगको व्यापारको ढोका खोल्न दोधारा–चाँदनीमा बन्ने व्यापारिक पूर्वाधारले धेरै सहज बनाउने छ । गजुरेल यो परियोजना रणनीतिक हिसाबले महत्वपूर्ण रहेको बताउँछन् । औद्योगिक विकासमा तीब्र गतिमा काम गरिरहेको भारतीय भूमि भएर तोकलहावाद र मुन्द्रा पोर्ट भएर तेस्रो मुलुकसँगको व्यापारका लागि दोधारा–चाँदनीमा सुख्खा बन्दगाहले सहज पहुँच तयार गर्नेछ ।
उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले गठन गरेको प्राविधिक समितिको सिफारिस परियोजनाको गुरुयोजना तयार भएको छ । गुरुयोजना बनाउन तीन महिना, वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन तथा विस्तृत परियोजना प्रतिवेदन (डीपीआर) तयार गर्न तथा ठेक्का आह्वान गर्न १५ महिना लाग्ने छ । यस्तै टेण्डर छनोटमा ४ महिना र निर्माण अवधि २४ महिना गरी ३ वर्ष १० महिनामा परियोजना निर्माण सकिने छ ।
