काठमाडौं : वैदेशिक रोजगारीमा गएका कामदारहरुले व्यापकरुपमा शेयर बजारमा लगानी गर्न थालेका छन् । उनीहरुले गरेको आर्जन उपभोगमा खर्च भएर विकृति बढेको भन्दै आलोचना भइरहेका बेला उनीहरु शेयर बजारतर्फ आकर्षित भएको देखिएको हो । शेयर कारोवार अनलाइनबाटै हुन थालेपछि उनीहरुको सहभागिता बढ्दै गएको बताइएको छ ।
विदेशबाट कारोबार गर्न अझै पनि औपचारिकरुपमा खुला गरिएको छैन । तर उनीहरू नेपालमा रहेका आफन्त र शेयर दलालहरुमार्फत कारोबारमा सक्रिय रहेको बताइएको छ । नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से)का अनुसार ठूलो संख्यामा नेपाली कामदार रहेका साउदी अरब, यूएई, मलेसिया र कतार जस्ता देशबाट पनि दोस्रो बजारमा कारोबार भइरहेको देखिएको छ ।
सिडिएस एण्ड क्लियरिङका अनुसार शेयर कारोवार गर्न खाता खोल्ने नेपालीहरुको संख्या करिब २२ लाख पुगेको छ । असार मसान्तसम्म डिम्याट खाता खोल्नेको संख्या १६ लाख ८६ हजार १ सय २ थियो । ६ महिनाको अवधिमा थपिएका ५ लाख १२ हजार डिम्याट खाता मध्येको ठूलो हिस्सा विदेशमा रहेका नेपालीहरु पनि रहेको विश्लेषण गरिएको छ ।
वैदेशिक रोजगारमा गएका कामदारसँगै गैर आवासीय नेपालीहरुको पनि शेयर बजारमा सहभागिता बढेको बताइएको छ । दक्षिण कोरियामा कार्यरत कामदार दोस्रो बजारमा पनि सक्रिय रहेको आँकलन गरिएको छ । नेप्सेका अनुसार नेपालको दोस्रो बजारमा ६६ देशका लगानीकर्ताले कारोवार गर्न थालेका छन् ।
नेप्सेका अधिकारीहरुका अनुसार दोस्रो बजारमा लगानी गर्ने अमेरिका र भारतपछि साउदी अरबमा रहेका नेपाली देखिएका छन् । नेप्सेमा दैनिक कारोवार रकम बढ्नुमा विदेशमा रहेका नेपालीहरूको लगानीले ठूलो भूमिका खेलेको अनुमान छ ।
वैदेशिक रोजगारमा गएका कामदारहरुको आय आर्जनलाई पूँजी निर्माणमा अफ्रिकी मुलुकहरूमध्ये इथियोपियाले लिएको नीति आकर्षक रहेको अन्तर्राष्ट्रिय गैर सरकारी संस्थाहरुको भनाइ रहँदै आएको छ । उक्त मुलुकले सबैभन्दा पहिले डायसपोरस बण्ड निष्कासनको सुरुआत गरेको थियो । कुनै निश्चित परियोजनामा आधारित रहेका उक्त बण्डहरुबाट कामदार लाभिान्वित भएपछि केन्या, घाना, मोरक्को, नाइजेरिया लगायतका मुलुकहरूबाट निष्कासित बण्डहरूमा लगानी बढेको थियो ।
नेपालले वैदेशिक रोजगार बचतपत्र निस्काशन गरेर वैदेशिक रोजगारीमा रहेका कामदारहरुको लगानी तान्ने प्रयास गरेपनि प्रचार प्रसारको अभावमा त्यसतर्फ वैदेशिक रोजगारीमा रहेका कामदारहरुको ध्यानकर्षण हुन सकेको छैन ।
नेपाल राष्ट्र बैंकले नेपाल आउने विप्रेषण आम्दानीको सन्दर्भमा गरेको एक अध्ययनमा विप्रेषण आम्दानीको २३.९ प्रतिशत खाना, खाजा, लत्ताकपडा लगायतका दैनिक उपभोगका क्षेत्रमा खर्च भएको उल्लेख गरेको छ । उक्त रकम बालबालिकाको शिक्षा, स्वास्थ्य जस्ता क्षेत्रमा खर्च भइरहेको देखिएको छ ।
त्यस्तै विप्रेषण आम्दानी मध्ये ९.७ प्रतिशत शिक्षा तथा स्वास्थ्यमा, घरपरिवारले विवाह, व्रतबन्ध लगायतका सामाजिक कार्यमा ३.५ प्रतिशत, घरायसी सम्पत्तिको खरिदमा ३.० प्रतिशत तथा अन्य प्रयोजनको लागि ५.५ प्रतिशत खर्च गर्ने गरेको देखिएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । वैदेशिक रोजगारीमा रहेका कामदार विदेशबाट शेयर बजारमा सक्रिय भए उपभोगमा रहेको यो खर्च कटौती हुँदै लगानीमा जाने आँकलन गरिएको छ ।
Kamalpokhari, Kathmandu
Phone : 01-5326366, 01-5328298
Mobile : 9841293261, 9841206411
Email : madhyanhadaily59@gmail.com
सूचना विभाग दर्ता नं. : 807/074/075
© 2024 मध्यान्ह सर्वाधिकार सुरक्षित | Managed by Bent Ray Technologies