सरकारले कृषिमा विदेशी लगानी भित्र्याउने निर्णय गरेपछि यसको आलोचना भइरहेको छ । अनेकथरी आन्दोलन चलिरहने माइतीघर मण्डलामा कृषि क्षेत्रमा विदेशी लगानी भित्र्याउने सरकारको निर्णय विरुद्ध समेत आन्दोलन थपिएको छ । कृषिलाई व्यापारीकरण नभइ व्यवस्थित र मर्यादित बनाउन गर्दै प्रदर्शन थालिएको छ । कृषिमा विदेशी लगानी भित्र्याउन भनेर गरिएको निर्णयले किसानको हित नहुने र खाद्य सम्प्रभूतामा प्रतिकूल असर पर्ने प्रदर्शनकारीको निचोड छ । सरकारलाई निर्णय फिर्ता लिन दबाव दिने प्रदर्शनकारीले कृषि जीवन रेखा भएकाले यसलाई ब्यापारका रुपमा लिन नहुने तर्क गरेका छन् । नेपाली किसानको अस्तित्व रक्षा गर्न, खाद्य सम्प्रभूताको सम्मान गर्न, जैविक विविधता र पर्यावरण संरक्षण गर्न, आत्मनिर्भरमुखी रैथाने खेतीपाती पद्धतिको संरक्षण गर्न पनि आग्रह गरिएको छ ।
अझ विदेशी लगानी भित्र्याउने नाममा नेपालको मौलिक कृषि प्रणाली संरक्षण नहुने तर्क समेत गरिएको छ । खेतीयोग्य जमीनको स्वामित्व हस्तान्तरण रोक्न, किसानको आंशिक वा पूर्ण स्वरोजगारको संरक्षण गर्न, जलवायु परिवर्तन, उत्पादनको साधन भूमि र प्राकृतिक स्रोत माथि विदेशी हस्तक्षेप हुन दिन नहुने लगायतमा पनि कृषि विज्ञहरुले जोड दिएका छन् । तर, सरकारले भने विदेशी लगानी भित्र्याएर कृषि उत्पादकत्व बढाउन सकिने दावी गरेको छ । यान्त्रिकरण र औद्योगिकरण नगरी कृषि बाँच्दैन भन्ने निष्कर्ष त सरकारले निकालेर तत् सम्बन्धी कार्यक्रम नै ल्याएको छ । यसको पनि एकाथरी कृषिविद्हरुले आलोचना गर्दै आएको छ । कृषिलाई पहिले अहिलेकै अवस्थामा कृषकको दृष्टिले हेर्न नसकिएको उनीहरुको तर्क छ ।
तर, जे जस्ता तर्क र कार्यक्रम ल्याइए पनि मुलुक भने खाद्यमा क्रमशः निर्भर बन्दै गएको छ । कृषिकै ब्यापार घाटा चुलिदो छ । कृषकले बेलामा मल, बिऊ, प्राविधिक सहयोग समेत नपाइरहेको गुनासो एकातिर छ भने कृषि उठाउन भन्दै ठूलो मात्रामा भ्रष्टाचार हुने गरेको समेत चर्चा हुने गरेको छ । अर्थात्, कृषि प्रधानदेश भनिए पनि स्वयम् सरकार कृषिबारे प्रष्ट छैन । त्यसैको एक उपक्रम हो– कृषिमा विदेशी लगानी भित्र्याउने निर्णय । यसबारे सरकारले गम्भीर बनेर पर्याप्त बहस पछि मात्रै निर्णय लिनु आवश्यक हुन्छ । सधैं हतारमा योजना बनाउने र निर्णय लिने गर्दा कृषि क्षेत्र झनै धरायसी बन्दै गएको छ ।
Kamalpokhari, Kathmandu
Phone : 01-5326366, 01-5328298
Mobile : 9841293261, 9841206411
Email : madhyanhadaily59@gmail.com
सूचना विभाग दर्ता नं. : 807/074/075
© 2024 मध्यान्ह सर्वाधिकार सुरक्षित | Managed by Bent Ray Technologies