काठमाडौं : जल तथा मौसम विज्ञान विभागका अनुसार देशभर चिसो बढ्ने क्रम सुरु भएको छ । तराई क्षेत्रमा हुस्सुसँगै चिसो बढेको छ भने काठमाडौं उपत्यकामा चिसोसँगै वायु प्रदूषण बढेको छ । मौसमविद्हरूका अनुसार हिउँद लागेसँगै उपत्यकामा वायु प्रदूषण बढ्ने गर्छ ।

उद्योगधन्दा, कलकारखाना, सवारी साधनबाट निस्कने हानिकारक धुवाँले वायु प्रदूषण निम्त्याउने गरेको छ । शहरी क्षेत्रमा बढ्दो विकास–निर्माणका क्रियाकलापले समेत प्रदूषणलाई बढाउने गर्छ ।

विश्वका शहरहरूको वायुको शुद्धता मापन गर्ने आईक्यू एयरका अनुसार काठमाडौं प्रदूषित शहरमै पर्छ । छिमेकी मुलुक भारतको नयाँ दिल्ली, पाकिस्तानको लाहोर पनि प्रदूषित शहरमा परेका छन् । वातावरण विभागका सूचना अधिकारी दीपक ज्ञवालीका अनुसार सवारी साधनले फाल्ने धुवाँ वायुमण्डलमा थुप्रिएर बस्छ र हिउँद लागेपछि बाटाघाटा बन्न थाल्ने हुँदा प्रदूषण बढाउँछ । उनी भन्छन्, ‘हिउँद याममा हावा पनि कम चल्छ । घाम नलाग्ने हुँदा धुलो उडेर अन्यत्र जान सक्दैन । यसले धुवाँ धुलो वायुमण्डलमा थुप्रन्छ र प्रदूषण बढ्छ ।’ 

मौसमविद्हरूका अनुसार डिसेम्बर र जनवरी महिनामा नेपालमा अत्यधिक चिसो हुने गरेको छ । यहीबेला प्रदूषण पनि बढ्दा मानिसलाई दोहोरो असर पर्न जान्छ । चिकित्सकहरू नेपालमा डिसेम्बर र जनवरी महिनामा चिसो र वायु प्रदूषणका कारण मानिसहरू बिरामी पर्ने क्रम बढ्ने गरेको बताउँछन् । यो समयमा सबै उमेर समूहका मानिसहरू प्रभावित हुने जोखिम रहन्छ । 

पश्चिमी वायु वा अन्य मौसमी प्रणाली सक्रिय हुने सम्भावना एकदम कम हुने भएकाले पनि हिउँदमा मौसम लामो समय उस्तै रहिरहने मौसमविद्हरू बताउँछन् । यसले पनि चिसो बढाउँछ । 

उपल्लो वायुमण्डलको अवस्था पनि स्थिर रहिरहँदा तराईमा लामो समय हुस्सु र शीतलहरको अवस्था देखापर्ने गर्छ । चिसो बढ्ने क्रम सुरु भएसँगै तराई र पहाडका खोँचहरूमा बिहानीपख हुस्सु लाग्ने गर्छ । यहीबेला उच्च भूभागमा हिमपात हुने गर्छ । यसले चिसो अझै बढाउने गर्छ ।